飲馬歌
斜暉停飲馬
溪邊投錢謝
水清流松下
暑天凉風過
古時人
潔凈身
處善乎自我
豈欺詐
ẤM MÃ CA
Tà huy đình ấm mã,
Khê biên đầu tiền tạ.
Thuỷ thanh lưu tùng hạ,
Thử thiên lương phong quá.
Cổ thời nhân,
Khiết tịnh thân.
Xử thiện hồ tự ngã,
Khởi khi trá?
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 25/4/2025
Hạng
Trọng Sơn 項仲山đời
Hán rất thanh liêm, thanh liêm đến mức khiến người ta phải cười. Cứ mỗi lần cho
ngựa uống nước ở sông Vị 渭, ông đều bỏ 3 đồng tiền xuống nước, tỏ ý như để trả tiền chứ
không tự tiện chiếm lấy.
Từ Kiên 徐坚đời Đường trong “Sơ học kí” 初学记quyển 6 có dẫn lời trong “Tam
Phụ quyết lục” 三辅决录:
安陵清者有项仲山, 飲马渭水, 每投三钱.
An
Lăng thanh giả hữu Hạng Trọng Sơn, ấm mã Vị thuỷ, mỗi đầu tam tiền.
(Tại
An Lăng có người rất thanh liêm tên Hạng Trọng Sơn, lúc cho ngựa uống nước ở
sông Vị, cứ mỗi lần ngựa uống đều bỏ 3 đồng tiền xuống nước.)
Từ câu chuyện trên, Trung Quốc có thành ngữ “Ấm mã đầu tiền” 飲马投钱dùng để ví một người cực liêm khiết, không bao giờ chiếm dụng của công.
Tạm dịch
Trời xế chiều, dừng ngựa lại cho
ngựa uống nước,
Bên khe suối, bỏ tiền xuống nước
để cám ơn.
Nước suối trong chảy dưới cội
tùng,
Trời nóng, cơn gió mát thổi qua.
Người thời xưa,
Giữ thân thanh khiết.
Làm điều tốt là do ở nơi mình,
Há dám dối lừa khi trá?