知足常乐
人见白头嗔 (1), 我见白头喜.
多少少年亡, 不到白头死
(清.周希陶: 增广贤文)
Phiên âm
TRI
TÚC THƯỜNG LẠC
Nhân kiến bạch
đầu sân (1), ngã kiến bạch đầu hỉ.
Đa thiểu thiếu
niên vong, bất đáo bạch đầu tử.
(Thanh . Chu Hi Đào: Tăng quảng hiền văn)
Chú thích
1-Sân 嗔: giận, tức giận.
Dịch nghĩa
BIẾT ĐỦ THƯỜNG VUI
Người
ta khi phát hiện đầu mình đã bạc liền tức giận, riêng ta thấy đầu mình đã bạc
thì vui.
Biết bao người trẻ tuổi lúc đầu xanh đã mất, không sống được đến lúc bạc đầu.
Phân tích và
bình luận
Đời người ngắn ngủi, thời gian mà trời ban cho nhân loại chẳng
qua chỉ mấy chục xuân thu, năm tháng thường vào những lúc người ta chưa chuẩn bị
đã liền bò lên đầu mọi người. Từ tóc mai hai bên lốm đốm đến khắp cả đầu như tơ
bạc, tâm thái con người cũng theo sự biến hoá của thân thể mà dần suy lão, sự
lo sợ lúc sinh mệnh đi đến chỗ tận cùng đã gặm nhắm thần kinh, cuộc sống cũng
nhân đó mà trở nên ảm đạm. Kì thực, bất tất phải như thế, con người chỉ cần giữ
được sự lạc quan, cứ như ánh mặt trời xán lạn trong cuộc sống. Được xem là một
hiện tượng tự nhiên, sự suy lão của thân thể tuy không có cách nào kháng cự lại,
nhưng tâm thái của con người lại có thể không chịu quy luật tự nhiên. Hãy thử
tưởng tượng một số người chưa đến lúc bạc đầu đã mất sớm, những người mà có thể
đến lúc bạc đầu mới mất đó là điều hạnh phúc. Khắp cả đầu bạc trắng nói lên trời
cao kia đã đoái hoài đến mình, không phải mọi người đều có thể có được sự may mắn
lúc thọ chung. Cũng giống như bốn mùa khác nhau sẽ có vận vị khác nhau, đời người
mỗi một giai đoạn đều trải qua mới được xem là hoàn chỉnh.
Hơn nữa, đẹp nhất lại là lúc chiều tà, con người thường ở vào
một độ tuổi nhất định, trí tuệ và kiến giải mới ngày càng thành thục, làm người
làm việc các phương diện mới càng ổn định, lão luyện, không giống như lúc niên
thiếu bồng bột tưởng hiểu nhưng mà lại không hiểu.
Lão kí phục lịch, chí tại
thiên lí.
老驥伏枥,
志在千里
(Ngựa kí tuy nằm trong chuồng, nhưng chí của nó lại ở nơi
ngàn dặm)
Chỉ cần có tâm hồn bất lão, mới có thể thu nhận được sự huy hoàng tươi sáng của bản thân mình.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 02/3/2025
Nguồn
TĂNG QUẢNG HIỀN VĂN
增广贤文
Thanh . Chu Hi Đào 周希陶 tu đính