CHUNG NAM TIỆP KÍNH
Núi
Chung Nam 终南 ở phía
nam thành phố Tây An 西安hiện nay, là ngọn núi
chính của dãy Tần Lĩnh 秦岭. Núi Chung Nam có
nhiều danh lam thắng cảnh, chủ yếu bao gồm: Nam Sơn tưu 南山湫, Ngọc Tuyền động 玉泉洞,
Nhật Nguyệt nham 日月岩.
Rất nhiều
danh sĩ cao nhân thời cổ từng ẩn cư tu hành tại núi Chung Nam. Vì núi Chung Nam
gần kinh sư, các văn nhân tài sĩ thời Đường lúc muốn mua danh bán tiếng, thường
dùng cách ẩn cư ở Chung Nam để đạt mục đích được mời làm quan kiếm bổng lộc.
Thời Đường
Huyền Tông 唐玄宗, có một danh sĩ tên Lô Tàng Dụng 卢藏用, rất muốn vào triều làm quan. Lô Tàng Dụng trước tiên
ẩn cư ở núi Chung Nam để gây sự chú ý của triều đình. Sau đó, Lô Tàng Dụng với
danh nghĩa danh sĩ được mời đến kinh sư, nhận chức quan cao, có địa vị trọng yếu.
Đạo sĩ
Tư Mã Thừa Trinh 司马承祯đương thời cũng được Huyền Tông xem trọng, thường được
triệu kiến. Có một lần, Tư Mã Thừa Trinh gặp Đường Huyền Tông đề xuất muốn quy ẩn
ở núi Chung Nam. Lô Tàng Dụng chỉ vào hướng núi Chung Nam nói rằng:
-Nơi núi này có nhiều cảnh đẹp.
Nhưng Tư
Mã Thừa Trinh lại chê vùng đất đó, nói rằng:
-Theo
tôi thấy, nơi đó là con đường tắt để nhân sĩ làm quan.
Về sau, người ta dùng “Chung Nam tiệp kính” 终南捷径 (đường tắt ở Chung Nam) để ví “dĩ thoái vi tiến”, con đường ngắn nhất để có được danh lợi.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 13/02/2025
Nguồn
HOÀNG TRIỀU ĐIỂN CỐ KỈ VĂN
皇朝典故纪闻
Tác giả: Hướng Tư 向斯
Bắc Kinh: Trung Quốc văn sử xuất bản xã, 2002