LIÊM TUYỀN NHƯỢNG THUỶ
Thời Tống Minh Đế Lưu Úc 刘彧 thời Nam
triều, vị trưởng quan Lương Châu 梁州là Phạm Bách Niên 范柏年nhân công việc yết kiến Minh
Đế. Minh Đế sau khi triệu kiến Phạm Bách Niên, có nói với ông về Tham Tuyền 贪泉 (1) ở Quảng Châu, bèn hỏi rằng:
-Quê nhà của khanh là Lương Châu 梁州cũng
có nước Tham tuyền 贪泉 phải không?
Phạm Bách Niên biết ý Minh Đế, liền lập tức trả lời:
-Ở Lương Châu không có Tham tuyền 贪泉,
chỉ có Văn Xuyên 文川, Vũ Hương 武乡,
Liêm Tuyền 廉泉, Nhượng Thuỷ 让水.
Minh Đế bèn cười nói rằng:
-Thế nhà của khanh ở tại đâu?
Phạm Bách Niên đáp:
-Nhà của vi thần ở khoảng giữa Liêm Tuyền 廉泉và Nhượng
Thuỷ 让水.
Về sau, người ta dùng “Liêm Tuyền, Nhượng Thuỷ” 廉泉让水 để ví phong tục thuần mĩ.
Chú của người
dịch
1-Tham tuyền
贪泉: tên một con suối ở huyện Nam Hải 南海tỉnh Quảng
Đông 广东.
“Tham” 贪tức tham lam; “tuyền” 泉 là suối,
hài âm với “tiền” 鏇钱 là tiền bạc. “Tham tuyền” 贪泉 hài âm với “tham tiền” 贪钱.
Theo “Tấn thư – Ngô Ẩn Chi truyện” 晋书
- 吴隐之传:
Năm Nguyên Hưng 元兴nguyên niên triều Đông Tấn (năm 402), Ngô Ẩn
Chi 吴隐之 đến Quảng Châu nhậm chức Quảng Châu Thứ sử 广州刺史. Ông là người vô cùng thanh
liêm, luôn giữ tiết tháo. Đường đến Quảng Châu phải đi ngang qua Tham tuyền,
nghe đồn rằng, người uống nước suối này, dù có liêm khiết cũng trở nên tham
lam, ông bèn lưu lại làm bài thơ:
Cổ nhân vân thử thuỷ
Nhất sáp hoài thiên câm
Thí sử Di Tề ẩm
Chung đương bất dịch tâm
古人云此水
一歃怀千金
试使夷齐饮
终当不易心
(Người xưa nói rằng nước suối
này
Một khi uống vào sẽ luôn
nghĩ đến ngàn vàng
Thử cho Bá Di Thúc Tề uống
Hai người này cuối cùng cũng
vẫn không thay lòng đổi dạ)
Ngô Ẩn Chi tại Quảng Châu nhậm chức ba năm, vô cùng liêm khiết,
cần kiệm giản dị, luôn liêm chính yêu dân, rất được bách tính yêu quý. Những hủ
tục xa xỉ tại Quảng Châu đương thời cũng được trừ bỏ, cốt ở chỗ cần kiệm
https://news.qq.com/rain/a/20200209A0MU3L00
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 02/11/2024
Nguồn
HOÀNG TRIỀU ĐIỂN CỐ KỈ VĂN
皇朝典故纪闻
Tác giả: Hướng Tư 向斯
Bắc Kinh: Trung Quốc văn sử xuất bản xã, 2002