Sáng tác: Sâm nghiêm kích lập qua hoành (HCH)

 

森嚴戟立戈橫

豺狼牙爪狰獰侍婢

狂澜暴浪重圍

秋江冷色投其魚龍

Sâm nghiêm kích lập qua hoành

Sài lang nha trảo tranh nanh thị tì

Cuồng lan bạo lãng trùng vi

Thu giang lãnh sắc đầu kì ngư long 

Huỳnh Chương Hưng

Quy Nhơn 16/10/2024

Tạm dịch từ bốn câu trong “Truyện Kiều” của Nguyễn Du

Trong vòng giáo dựng gươm trần

Kề răng hùm sói, gửi thân tôi đòi

Giữa dòng nước dẫy sóng giồi

Trước hàm rồng cá, gieo mồi vắng tanh

(câu 2669 – 2672)

( “Từ điển Truyện Kiều” của Đào Duy Anh)

Theo “Truyện Kiều” bản kinh đời Tự Đức, do Nguyễn Quảng Tuân phiên âm và khảo dị, 2 câu cuối là:

Giữa vòng nước dẫy sóng dồi

Trước hàm rồng cá, gieo mồi thuỷ tinh

(2675 – 2676)

Bản dịch sang Trung văn của Hoàng Dật Cầu 黄軼球

再到劍戟帳中生活

厠身行役, 狼虎同儔

終致沉江自尽

葬身魚腹付东流

Tái đáo kiếm kích trương trung sinh hoạt

Xí thân hành dịch, lang hổ đồng trù

Chung trí trầm giang tự tận

Táng thân ngư phúc phó đông lưu

(In tại nhà in Nhật báo Giải phóng, 1976)

          Đỗ Phủ 杜甫 ở bài Thu hứng 秋兴 thứ 4 viết rằng:

Văn đạo Trường An tự dịch kì

Bách niên thế sự bất thăng bi

Vương Hầu đệ trạch giai tân chủ

Văn võ y quan dị tích thì

Trực bắc quan sơn kim cổ chấn

Chinh tây xa mã vũ thư trì

Ngư long tịch mịch thu giang lãnh

Cố quốc bình cư hữu sở ti

闻道长安似弈棋

百年世事不胜悲

王侯第宅皆新主

文武衣冠易昔时

直北关山金鼓震

征西车马羽书驰

鱼龙寂寞秋江冷

故国平居有所思

(Nghe nói chính sự ở Trường An giống như một cuộc cờ

Thế sự trăm năm khiến người ta ngăn không được nỗi bi thương

Phủ đệ của các Vương Hầu đã thay chủ mới

Áo mão của văn thần võ tướng triều đình khác với ngày xưa

Nơi trực bắc, Hồi Hột gây hấn, chấn động tiếng chiêng tiếng trống chiến tranh

Ở phía tây, Thổ Phồn xâm nhập, ngựa xe phát hịch truyền đi khẩn cấp

Rồng cá đều vắng lặng, sông thu cũng lạnh lẽo thê lương

Vẫn luôn nhớ đến cuộc sống thường ngày bình yên nơi chốn cũ Trường An.)

http://www.ruiwen.com/wenxue/dufu/19691.html

Với câu 2672 này, Nguyễn Du đã liên tưởng đến câu “Ngư long tịch mịch thu giang lãnh” của Đỗ Phủ. Rồng cá ở đây phiếm chỉ loài thuỷ tộc. Đến mùa thu loài thuỷ tộc lặn chìm xuống, không hoạt động trên mặt nước.  “Vắng tanh” là Nguyễn Du dịch từ “tịch mịch” 寂寞. Theo Thuỷ kinh chú 水经注:

Ngư long dĩ thu đông vi dạ

鱼龙以秋冬为夜

(Loài cá loài rồng lấy mùa thu mùa đông làm đêm)

          Vì là vào thu, loài thuỷ tộc lặn sâu nên “tịch mịch”, sông trở nên lạnh lẽo thê lương. Câu 2672 này cũng có ý nói lúc Thuý Kiều gieo mình xuống sông là lúc đương vào thu.

Previous Post Next Post