VỊ HOÀNG ĐẾ ĐẦU TIÊN TẾ KHỔNG TỬ
LÀ AI
Vị hoàng đế khai sáng truyền thống tế
tự Khổng Tử 孔子hơn 2000 năm nay là Hán Cao Tổ
Lưu Bang 汉高祖刘邦.
Năm Hán Cao Tổ 汉高祖thứ 12 (năm 195 trước công nguyên),
Hoài Nam Vương Anh Bố 淮南王英布làm phản,
Lưu Bang đích thân chinh phạt dẹp loạn. Tháng 10 năm đó Lưu Bang thắng lợi về
triều, trên đường có đi ngang qua quê nhà huyện Bái 沛. Người ta kể rằng, đối với vị hoàng đế áo vải này, dân
làng vô cùng kính trọng, nhiệt tình đón rước. Lưu Bang ở vào giai đoạn tuổi đã xế
chiều xúc cảnh thương tình, vô cùng cảm động, bèn lưu lại cùng dự yến với hương
thân phụ lão trong làng. Sau đó, vào tháng 11 ông đột nhiên lâm thời thay đổi lộ
trình, đưa đoàn người đến Lỗ Thành 鲁城 (nay là
Khúc Phụ 曲阜Sơn Đông 山东), dùng đại lễ Thái lao 太牢long trọng nhất tế Khổng Tử, đồng
thời phong người cháu đời thứ 9 của Khổng Tử là Khổng Đằng 孔腾làm Phụng Tự Quân 奉祀君, từ đó trở thành vị hoàng đế đầu
tiên tế Khổng Tử trong lịch sử Trung Quốc.
Tại sao Lưu Bang lại quyết định tế Khổng Tử, sử liệu không hề ghi chép. Kì thực, Lưu Bang trước đó nhân vì bản thân ít văn hoá, đồng thời không tôn sùng học thuyết Nho gia, hơn nữa lại ghét nho thần và nho sinh. Khi ông bắt đầu làm hoàng đế, đại thần đa phần là võ thần đánh dẹp thiên hạ, lúc lên triều ồn ào tạp loạn, chẳng ra thể thống gì, thậm chí có người vung kiếm chém cột. Nho thần Thúc Tôn Thông 叔孙通trưng mời được hơn 30 nho gia học giả từ Khúc Phụ đến, cùng chung soạn ra một bộ lễ nghi thể hiện hoàng quyền chí thượng. Sau khi thi hành, trật tự được rõ ràng, đại thần tất cung tất kính, Lưu Bang lúc này mới hiểu được mùi vị làm hoàng đế, thế là bắt đầu coi trọng Nho học, cuối cùng đến cuối năm bái tế Khổng Tử, trở thành vị hoàng đế đầu tiên tế Khổng Tử.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 29/10/2024
Nguồn
TRUNG QUỐC VĂN HOÁ 1000 VẤN
中国文化 1000 问
Tác giả: Địch Văn Minh 翟文明
Bắc Kinh: Trung Quốc Hoa kiều
xuất bản xã, 2010