定西番
倏忽滾流濁色
來水賊
没村莊
淚天行
南北去還俱塞
布衣無所藏
悲痛斷膓難測
哭滄桑
ĐỊNH TÂY PHIÊN
Thúc hốt cổn lưu
trọc sắc
Lai thuỷ tặc
Một thôn trang
Lệ thiên hàng
Nam bắc khứ hoàn
câu tắc
Bố y vô sở tàng
Bi thống đoạn trường
nan trắc
Khốc thương tang
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 12/9/2024
Bài từ này theo điệu “Định tây
phiên”.
Thúc hốt 倏忽: bỗng nhiên, đột nhiên.
Một 没: nhấn chìm.
Thôn trang 村莊: làng mạc, thôn xóm.
Bố y 布衣: áo vải, chỉ bách tính bình
dân.
Sở tàng 所藏: nơi trú ẩn.
Thương
tang 滄桑: tức “thương hải
tang điền” 滄海桑田biển xanh hoá
thành ruộng dâu, ví sự biển đổi to lớn trên đời. Thành ngữ
“thương hải tang điền” xuất xứ từ Thần tiên truyện 神仙传, quyển 3:
Vương Viễn 王远 tự
Phương Bình 方平 vào
ngày mồng 7 tháng 7 cùng nhiều người theo tiên nhân giáng xuống nhà Thái
Kinh 蔡经,
sau khi gặp cha mẹ cùng anh em của Thái Kinh, liền phái sứ giả đi mời tiên nữ
Ma Cô 麻姑,
mọi người đều không biết Ma Cô là vị thần tiên nào. Chẳng mấy chốc, sứ giả trở
về, nói với Vương Viễn rằng:
- Ma Cô hai ba lần bái tạ bảo rằng, gần đây không gặp, chẳng mấy chốc
mà đã hơn 500 năm trôi qua rồi. Vốn định cùng sứ giả đến tương kiến, nhưng do
có việc cấp trên sai đến Bồng Lai 蓬莱 xử lí nên ở lại, sẽ đến
gặp ông sau. Xin ông chớ có vội rời nơi đây.
Chưa tới hai tiếng đồng hồ, tiên nữ Ma Cô đến. Trước khi đến, mọi người nghe thấy
tiếng người tiếng ngựa rộn rịp, tiên nhân tuỳ tùng theo Ma Cô đến ước khoảng một
nửa của tuỳ tùng Vương Viễn. Khi Ma Cô đến, cả nhà Thái Kinh đều trông thấy.
Ma Cô là một vị tiên nữ xinh đẹp, tuổi chừng 18, 19, trên đầu búi một búi tóc,
còn lại thả dài đến eo. Y phục của Ma Cô có hoa văn tươi đẹp, khó mà miêu tả lại,
lụa là trên thế gian không thể sánh lại. Ma Cô bước vào cửa bái kiến Vương Viễn,
Vương Viễn lập tức đứng dậy đáp lễ. Hai người sau khi vào chỗ ngồi, li vàng
chén ngọc được mang ra, rất nhiều các loại hoa quả, hương thơm bay khắp cả
trong và ngoài phòng. Mùi thơm của thịt khô dường như dùng gỗ cây tùng cây bá để
nướng, theo lời kể đó là thịt kì lân khô. Ma Cô nói rằng:
- Từ khi tôi thành tiên đến nay, đã thấy biển đông ba lần biến thành ruộng
dâu. Tôi vừa mới đến Bồng Lai lại thấy biển đông cạn hơn năm ngoái, sâu bằng một
nửa trước đây, lẽ nào lại sắp biến thành đất liền sao?
Vương Viễn cười đáp rằng:
- Thánh nhân đều nói, đường đi trong biển lại sắp nổi bụi rồi.
https://baike.baidu.com/item/%E6%A1%91%E7%94%B0%E6%B2%A7%E6%B5%B7
Tạm dịch
Nước ở đâu bỗng nhiên cuồn cuộn
chảy tới sắc đục ngầu
Ôi! giặc nước đã xâm phạm
Nhấn chìm làng mạc
Mắt lệ đổ ngàn hàng
Đường nam bắc đều ách tắc
Bách tính chẳng nơi trú ẩn
Đau xót đoạn trường khó đoán
Khóc cho cảnh tang thương