一葉落
俸祿靠
人皆好
玄都道觀馬爭嘯
看花路上回
俱言花依舊
花依舊
引起劉郎笑
NHẤT DIỆP LẠC
Bổng lộc kháo
Nhân giai háo
Huyền Đô Đạo quán
mã tranh khiếu
Khán hoa lộ thượng
hồi
Câu ngôn hoa y cựu
Hoa y cựu
Dẫn khởi Lưu lang tiếu
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 11/8/2024
Bài từ này điển xuất từ bài “Nguyên
Hoà thập niên tự Lang Châu chí kinh hí tặng khán hoa chư quân tử” 元和十年自郎州至京戏赠看花诸君子
của Lưu Vũ Tích 刘禹锡thời
Đường.
紫陌红尘拂面来
无人不道看花回
玄都观里桃千树
尽是刘郎去后栽
Tử mạch hồng trần phất diện lai
Vô nhân bất đạo khán hoa hồi
Huyền Đô quán lí đào thiên thụ
Tận thị Lưu lang khứ hậu tài
(Trên đường đến kinh thành Trường An, ngựa
xe lại qua tấp nập làm bốc lên những đám bụi mù
Không ai là không nói nói họ vừa mới đi
ngắm hoa đào trở về
Nơi Huyền Đô quán có cả ngàn cây đào đang
trổ hoa
Hết thảy đều được trồng từ sau khi ta rời
khỏi kinh thành)
Huyền Đô quán 玄都观: Tên một Đạo quán ở
phường Sùng Nghiệp 崇业phía
nam kinh thành Trường An 长安
(nay là bên ngoài cửa nam thành phố Tây An 西安)
Năm
Vĩnh Trinh 永贞nguyên
niên (năm 805), tức năm Trinh Nguyên 贞元
thứ 21, Lưu Vũ Tích 刘禹锡
sau khi tham gia sự kiện cách tân chính trị của Vương Thúc Văn 王叔文thất bại, bị biếm làm
Liên Châu Thứ sử 连州刺史,
nửa đường lại bị biếm làm Lang Châu Tư mã 郎州司马. Đến năm Nguyên Hoà 元和 thứ 10 (năm 815), triều
đình muốn khởi dụng lại nên đã triệu ông trở về kinh. Bài thơ này được sáng tác
lúc ông từ Lang Châu về lại Trường An.
Mười
năm trước, khi Lưu Vũ Tích còn ở Trường An, Huyền Đô quán về căn bản chưa có
hoa đào, sau mười năm rời Trường An, hoa đào mới được trồng. Bài này, thông qua
sự kiện mọi người đến Huyền Đô quán ngắm hoa đào, tác giả phúng thích đám quan
lại mới ở triều đình a dua xu nịnh.
https://baike.sogou.com/v8045359.htm
Từ
bài thơ của Lưu Vũ Tích, “Huyền Đô hoa” 玄都花trở thành biệt xưng của hoa đào.