拍馬屁
搜腸刮肚覓茶薪
諂媚奉承在一身
拍馬技能無對首
迎官拜客夜壺人
Sưu trường quát đổ mịch trà tân
Siểm mị phụng thừa tại nhất thân
Phách mã kĩ năng vô đối thủ
Nghinh quan bái khách dạ hồ nhân
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 07/7/2024
Phách mã thí 拍馬屁: Vỗ
đít ngựa, ý nói tâng bốc, nịnh hót, dùng những lời khen ngợi quá mức nhằm mục
đích lấy lòng chủ thể. Trong tiếu thoại dân gian Trung Quốc có kể câu chuyện:
Ngày
trước có một vị tài chủ mua được một con ngựa hay. Ông ta vô cùng vui mừng, thế
là liền mời ba người con rể đến uống rượu. Rượu được ba tuần, vị tài chủ từ chuồng
ngựa dắt ngựa ra, bảo ba chảng rể làm thơ khen ngợi.
Để lấy
lòng cha vợ, ba chảng rể lao tâm khổ tứ tìm câu hay. Được một lúc, chàng rể lớn
tiến lên cất tiếng:
水面置金針
丈人騎馬到山陰
來去數百里
金針尚未沉
Thuỷ
diện trí kim châm
Trượng
nhân kị mã đáo Sơn Âm
Lai
khứ sổ bách lí
Kim
châm thượng vị trầm
(Trên
mặt nước đặt cây kim
Cha vợ
cưỡi ngựa đi đến Sơn Âm
Đi về
cả mấy trăm dặm
Thế
mà cây kim vẫn chưa chìm)
Vị tài chủ nghe qua gật đầu khen hay.
Chàng
rể thứ hai từ tốn, từng chữ từng chữ đọc:
火上放鵝毛
丈人騎馬到余姚
來去數千里
鵝毛未被燒
Hoả
thượng phóng nga mao
Trượng
nhân kị mã đáo Dư Diêu
Lai
khứ sổ thiên lí
Nga
mao vị bị thiêu
(Trên
lửa đặt chiếc lông ngỗng
Cha vợ
cưỡi ngựa đi đến Dư Diêu
Đi về
cả mấy ngàn dặm
Thế
mà lông ngỗng vẫn chưa bị thiêu)
Vị tài chủ nghe qua cũng hài lòng.
Đến
lượt chàng rể thứ ba. Anh chàng này thiên tư ngu độn, không biết phải nói như
thế nào, chỉ biết tay để lên đít ngựa vỗ vỗ. Ngựa bị vỗ không chịu được bèn
đánh ra cái rắm. Chàng ta liền lanh trí đọc lên:
馬兒放個屁
丈人騎馬去會稽
來去數萬里
屁門還未閉
Mã
nhi phóng cá thí
Trượng
nhân kị mã khứ Cối Kê
Lai
khứ sổ vạn lí
Thí
môn hoàn vị bế
(Ngựa
đánh ra cái rắm
Cha vợ
cưỡi ngựa đi đến Cối Kê
Đi về
cả mấy vạn dặm
Thế
mà đít ngựa vẫn chưa khít lại)
Vị tài chủ nghe qua dở khóc dở cười.
Dạ hồ 夜壺: Cái bô, một loại khí cụ dùng để tiểu tiện, cũng gọi là “niệu hồ” 尿壺, “tiện hồ” 便壺, “niệu quán” 尿罐.