金盞子令
中山酒飲
幾杯千日醉之餘
今天世俗
逐名趍利醉
春夏難辭
朝中野外
多必貪欲
解毒何如
醒酒湯
清凉散藥
洗盡心虛
KIM
TRẢN TỬ LỆNH
Trung Sơn tửu ẩm
Kỉ bôi thiên nhật
tuý chi dư
Kim thiên thế tục
Trục danh xu lợi
tuý
Xuân hạ nan từ
Triều trung dã ngoại
Đa tất tham dục
Giải độc hà như
Tỉnh tuý thang
Thanh lương tán dược
Tẩy tận tâm hư
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 06/7/2024
Bài này mượn ý từ trong “Tiểu
song u kí” 小窗幽记
醒食(1) 中山之酒 (2), 一醉千日. 今之昏昏逐逐, 无一日不醉. 趋 (3)名者醉于朝, 趋利者醉于野, 豪者醉于声色车马. 安得一服清凉散, 人人解醒 (4).
Tỉnh thực Trung Sơn chi tửu, nhất tuý thiên nhật.
Kim chi hôn hôn trục trục, vô nhất nhật bất tuý. Xu danh giả tuý vu triều, xu lợi
giả tuý vu dã, hào giả tuý vu thanh sắc xa mã. An đắc nhất phục thanh lương
tán, nhân nhân giải tỉnh.
1-Tỉnh thực 醒食: Uống lúc tỉnh.
2-Trung Sơn chi tửu 中山之酒:
Trung
Sơn 中山:
tức chư hầu quốc Trung Sơn thời Xuân Thu Chiến Quốc, địa phận nay là vùng huyện
Định 定,
huyện Đường 唐
Hà Bắc 河北.
Can Bảo 干宝đời Tấn trong Sưu thần kí 搜神记có nói:
狄希, 中山人, 能造千日酒, 飲之千日醉.
Địch Hi, Trung Sơn nhân, năng tạo thiên nhật tửu, ẩm chi thiên nhật tuý.
(Địch
Hi người Trung Sơn, có thể làm ra “thiên nhật tửu”, uống vào thì say cả ngàn
ngày.)
3-Xu 趋: truy cẩu.
4-Giải
tỉnh 解醒: làm cho tỉnh táo.
(Ngày xưa người tỉnh táo
mà uống rượu Trung Sơn, thì cũng say cả ngàn ngày. Ngày nay, người đời say đắm
trong tục tình thế vụ, hôn hôn trầm trầm, có thể nói là không có lấy một ngày
không say. Kẻ chạy theo danh thì say quan vị chốn triều đình, kẻ chạy theo lợi
thì say tài phú chốn nhân gian, kẻ giàu sang thì đắm chìm trong thanh sắc ngựa
xe. Làm sao có được viên “thanh lương tán” để giải tỉnh cho mọi người đây?)