悲哉行
曹沫之人著名氣
柯地盟壇激昂志
匕首單身色自如
從容辭令人皆畏
BI TAI HÀNH
Tào Mạt chi nhân trứ danh khí
Kha địa minh đàn kích ngang chí
Chuỷ thủ đơn thân sắc tự như
Thung dung từ lệnh nhân giai uý
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 03/3/2024
Tào Mạt 曹沫: Theo Sử kí – Thích khách liệt
truyện 史记 -
刺客列传của
Tư Mã Thiên 司马迁:
“Tào
Mạt 曹沫người
nước Lỗ, dũng cảm kiên cường theo thờ Lỗ Trang Công 鲁庄公. Trang Công chuộng người có sức
mạnh. Tào Mạt làm Tướng quân nước Lỗ. giao chiến cùng nước Tề, cả mấy lần đánh đều
bị thua bỏ chạy. Lỗ Trang Công sợ, bèn dâng Toại Ấp 遂邑để cầu hoà, vẫn nhậm dụng Tào Mạt
làm Tướng quân.
Tề
Hoàn Công 齐桓公và
Lỗ Trang Công 鲁庄公hội
thề ở đất Kha 柯.
Lúc Hoàn Công và Trang Công trên đàn thề, Tào Mạt cầm chuỷ thủ bước lên uy hiếp
Tề Hoàn Công, thị vệ của Hoàn Công không ai dám khinh xuất. Hoàn Công hỏi rằng:
-Ông
muốn gì?
Tào
Mạt đáp rằng:
-Tề
mạnh, Lỗ yếu, nước lớn đi xâm lược nước nhỏ cũng đã là quá lắm. Nay đô thành nước
Lỗ một khi sụp đổ sẽ đè biên cảnh nước Tề. Ngài nên suy nghĩ điều đó.
Thế
là Hoàn Công bằng lòng giao trả đất của nước Lỗ đã chiếm. Sau khi nói xong, Tào
Mạt bước xuống đàn thề, vất chuỷ thủ, về lại vị trí của bề tôi quay mặt về hướng
bắc, sắc mặt không hề thay đổi, thung dung nói năng như trước. Hoàn Công tức giận,
có ý muốn phản bội lời hứa. Quản Trọng 管仲nói rằng；
-Không
nên. Tham một chút lợi nhỏ để thoả mãn trong nhất thời, trước mặt chư hầu vất bỏ
chữ tín, sẽ mất đi sự ủng hộ của thiên hạ, chi bằng giao trả cho Lỗ toàn bộ đất
đai đã chiếm.
Thế
là Hoàn Công bèn giao trả đất cho Lỗ. Đất mà Tào Mạt nhiều lần đánh trận bị mất
toàn bộ được giao trả lại cho Lỗ.”
(Chủ
biên: Trịnh Thần 郑晨.
Bắc Kinh – Bắc Kinh liên hợp xuất bản công ti, 2014)