DANH
NHÂN HỌ HOÀNG
(tiếp theo)
Hoàng Long Sĩ 黄龙士:
Kì thủ nổi tiếng cả nước, bá chủ cờ
vây thời Khang Hi 康熙trung
kì, được tôn là “kì thánh” 棋圣. Phong cách cờ của Hoàng Long Sĩ không câu nệ vào một quy cách,
mà biến hoá đa đoan. Trứ tác của ông có
-
Dịch quát 弈括
- Hoàng Long Sĩ
toàn đồ 黄龙士全图
- Tự nghĩ phổ thập
cục 自拟谱十局
- Tứ đại bàn dịch
phổ 四大盘弈谱
Huyết lệ thiên 血泪篇là giai tác đại biểu của Hoàng Long Sĩ.
Hoàng Dĩ Chu 黄以周:
Học giả cuối đời Thanh, thầy trò gia học truyền đời, đảm nhiệm chủ giảng thư viện, trị học rất nghiêm cẩn, về học thuật không vì phái biệt bất đồng mà có thành kiến. đệ tử rất đông, cả đời ông lấy việc “truyền kinh minh đạo vi kỉ nhậm” 传经明道为己任 (truyền thụ kinh điển làm sáng tỏ đạo lí làm nhiệm vụ của mình) . Bộ Lễ thư thông cố 礼书通故mà ông biên soạn có giá trị học thuật tương đối cao.
Hoàng Thận 黄慎:
Thư hoạ
gia đời Thanh, một trong “Dương Châu bát quái” 扬州八怪. Thi văn, cuồng thảo thư pháp và hội hoạ của ông được xưng là “tam tuyệt”.
Tác phẩm đại biểu có
- Thập nhị tư nguyệt hoa thần đồ 十二司月花神图
- Thương Sơn tứ hạo đồ 商山四皓图
- Phục Sinh thụ kinh đồ 伏生授经图
- Tuý miên đồ 醉眠图
- Lô áp đồ 芦鸭图
- Giao hồ thi thảo 蛟湖诗草
Hoàng Tông Hi
黄宗羲:
Tự Thái Xung 太冲, kinh học gia, sử học gia, tư tưởng gia, địa lí học gia, thiên văn lịch toán hoạ gia, giáo dục gia cuối đời Minh đầu đời Thanh, là trưởng tử của Hoàng Tôn Tố 黄尊素trong “Đông Lâm thất quân tử” 东林七君子. Ông cùng với Cố Viêm Vũ 顾炎武, Vương Phu Chi 王夫之 gọi chung là “Minh mạt Thanh sơ tam đại tư tưởng gia” 明末清初三大思想家, cũng được xưng tụng là “Trung Quốc tư tưởng khải mông chi phụ” 中国思想启蒙之父.
Hoàng Phi Hồng
黄飞鸿:
Nguyên
tên là Hoàng Tích Tường 黄锡祥, tự Đạt Vân 达云, hiệu Phi Hồng 飞鸿,
là đại sư Hồng quyền cuối đời Thanh đầu thời Dân Quốc, nhất đại tông sư của giới
võ thuật Lĩnh
Hoàng Tuân
Hiến 黄遵宪:
Thi
nhân, ngoại giao gia, chính trị gia, giáo dục gia đời Thanh. Ông đậu Cử nhân
năm 1876, làm Tổng lãnh sự San Francisco, Tham tán trú tại Anh, Tổng lãnh sự
Singapore, quyền Án sát sứ Hồ Nam 湖南thời Mậu Tuất biến
pháp, giúp Tuần phủ Trần Bảo Châm 陈宝箴tiến hành tân
chính. Ông giỏi thơ, thích đưa những sự việc mới vào thơ, được khen là “Thi giới
cách tân đạo sư” 诗界革新导师. Tác phẩm của Hoàng Tuân Hiến có:
- Nhân cảnh lư thi thảo 人境庐诗草
- Nhật Bản quốc chí 日本国志
- Nhật Bản tạp sự thi 日本杂事诗
Được xưng tụng là “Cận đại Trung Quốc tẩu hướng thế giới đệ nhất nhân” 近代中国走向世界第一人 (người đầu tiên bước đến thế giới của Trung Quốc cận đại)
Hoàng Khản 黄侃:
Từng
theo học với Chương Bính Lân 章炳麟, sở trường về huấn
hỗ âm vận, kiêm thông văn học. Từng là, giáo sư ở Bắc Kinh đại học, Đông Nam Bộ
đại học, Vũ xương cao đẳng sư phạm học hiệu, Kim Lăng đại học. Trứ tác của ông
có:
- Âm lược 音略
- Thanh vận thông lệ 声韵韵通例
- Tập vận thanh loại biểu 集韵声类表
- Nhĩ nhã lược thuyết 尔雅略说
- Nhĩ nhã Hác sớ đính bổ 尔雅郝疏订补
- Văn tâm điêu long trát kí 文心雕龙札记
(hết)
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 27/9/2023
Nguồn
HOẠ THUYẾT BÁCH GIA TÍNH
画说百家姓
Ban biên tập: Đồ giải kinh điển 图解经典
Bắc Kinh Liên hợp xuất bản công ti, 2015