Dịch thuật: Nhà Hạ (Trung Quốc lịch sử niên biểu)

 

NHÀ HẠ

(Năm 2070 – năm 1600 trước công nguyên) 

          Triều Hạ là vương triều thế tập đầu tiên được ghi chép trong lịch sử Trung Quốc. Khu vực thống trị của triều Hạ phía tây khởi đầu từ phía tây Hà Nam 河南và phía nam Sơn Tây 山西ngày nay. Bắt đầu từ triều Hạ, chế độ thế tập vương vị thay thế chế độ thiện nhượng. Triều Hạ truyền tổng cộng 14 đời với 17 vương, trải qua 471 năm.

- Khoảng năm 2205 – năm 2198 trước công nguyên

          Đại Vũ 大禹trị thuỷ, ba lần đi ngang qua nhà mà không vào, biến “tắc” thành “thông”, trị được nạn hồng thuỷ, bèn được tiến cử làm trợ thủ cho ông Thuấn , kế đó trở thành thủ lĩnh liên minh bộ lạc. Thời gian tại vị, hội minh chư hầu tại Đồ Sơn 涂山, đúc cửu đỉnh 九鼎, vạch cửu châu 九州, soạn Vũ hình 禹刑.

- Năm 2070 trước công nguyên

          Sau khi Đại Vũ 大禹qua đời, con là Khải thừa tập đế vị của Đại Vũ, kiến lập triều Hạ . Hữu Hỗ Thị 有扈氏không phục, ông Khải hưng binh thảo phạt, tại đất Cam triển khai đại chiến, Hữu Hỗ Thị bị diệt. Sau đó, ông Khải hội minh thủ lĩnh các bang tại Quân Đài 钧台.

- Khoảng năm 1988 – năm 1979 trước công nguyên

          Thái Khang 太康kế thừa vương vị của phụ thân là ông Khải , nhưng lại không lo việc dân, chỉ ham săn bắn. Đông di có thủ lĩnh của Hữu Cùng Thị 有穷氏là Nghệ 羿 nhân cơ hội chiếm cứ Hạ đô 夏都, Thái Khang không về được, sau đó qua đời, sử gọi là “Thái Khang thất quốc” 太康失国.

- Khoảng năm 1936 – năm 1909 trước công nguyên

          Sau khi Trọng Khang 仲康qua đời, con là Tương kế vị, dời đô đến Đế Khâu 帝丘 (nay là phía tây nam Bộc Dương 濮阳Nam 河南). Sủng thần của Hậu Nghệ 后羿 là Hàn Trạc 寒浞 giết Hậu Nghệ, tự lập làm vương. Ông Tương đào thoát, sau bị giết, triều Hạ đứt đoạn.

- Khoảng năm 1868 – năm 1848 trước công nguyên

          Người con mồ côi từ trong bụng mẹ là Thiếu Khang 少康được sự giúp đỡ của Hữu Ngu Thị 有虞氏, giết chết cha con Hàn Trạc 寒浞, trở về Dương Địch 阳翟 phục quốc, chính sự thái bình, quốc gia đại trị, sử gọi là “Thiếu Khang trung hưng” 少康中兴.

- Năm 1600 trước công nguyên

          Vị quân vương cuối đời Hạ là ông Kiệt hoang dâm bạo ngược, vơ vét bằng sưu cao thuế nặng, cuối cùng, ông Thang nước Thương dẫn chư hầu thảo phạt Hạ Kiệt, hai bên đánh nhau tại Minh Điều 鸣条, triều Hạ diệt vong.

                                                           Huỳnh Chương Hưng

                                                           Quy Nhơn 09/5/2023

Nguồn

TRUNG QUỐC LỊCH SỬ NIÊN BIỂU

中国历史年表

Biên soạn: Phùng Tuệ Quyên 冯慧娟

Trường Xuân: Cát Lâm xuất bản tập đoàn cổ phần hữu hạn công ti, 2015

Previous Post Next Post