NGUỴ VŨ ĐẾ TÀO THÁO
Tào Tháo 曹操tự Mạnh Đức 孟德, tiểu tự A Man 阿瞒, người huyện Tiêu 谯
nước Bái 沛 (nay là huyện Bạc 亳 An Huy 安徽), con của Thái Uý Tào Tung 曹嵩
triều Hán. Tào Tung thời Hán Nghĩa Đế 汉义帝là con nuôi của Tào
Đằng 曹腾, người từ
Trung thường thị 中常侍tiến làm Đại Trường Thu 大长秋rồi
được phong làm Phí Đình Hầu 费亭侯. Tào Tháo do người
con nuôi sinh ra, thế hệ không minh bạch, đối với việc này ông luôn canh cánh
trong lòng.
Tào
Tháo từ nhỏ đã rất lanh lợi, giỏi quyền mưu, thích chơi bời phóng đãng dựa vào
những kẻ có quyền uy. Năm 20 tuổi, đậu Hiếu Liêm 孝廉,
giữ chức Lang 郎, nhậm chức Uý 尉tại
phía bắc Lạc Dương 洛阳. Sau làm Đốn Khâu Lệnh 顿丘令,
Chinh bái nghị lang 征拜议郎. Trong vụ trấn áp cuộc nghĩa nghĩa của Hoàng cân 黄巾 (khăn
vàng) nhiều lần lập kì công, từ chức Kị đô uý 骑都尉
mà thăng làm Tế Nam tướng 济南相rồi Điển quân hiệu
uý 典军校尉. Kiến An 建安nguyên niên, Tào Tháo
nắm đại quyền, lấy danh nghĩa Hán Hiến Đế 汉献帝mà
ra hiệu lệnh với thiên hạ, dần dần thống nhất phía bắc Trung Quốc.
Sau trận
đại chiến Xích Bích 赤壁, hình thành ba nước theo thế chân vạc là Nguỵ 魏, Thục 蜀, Ngô 吴.
Thời kì
Nguỵ Vũ Đế Tào Tháo chấp chính, về chính trị đề xướng tiến cử người tài, ức chế
cường hào, tăng cường trung ương tập quyền; về kinh tế, tiến hành chế độ đồn điền,
mở rộng sửa sang thuỷ lợi, giảm nhẹ thuế khoá, khôi phục sản xuất, ra sức phát
triển kinh tế.
Sau khi
Tào Tháo qua đời, thứ tử Tào Phi 曹丕từ Nguỵ vương thái tử
tiếp vị, nối làm Nguỵ Vương 魏王, Thừa tướng triều
Hán, lãnh Kí Châu mục 冀州牧 Tháng 2 niên hiệu Diên
Khang 延康 nguyên
niên (năm 220), Tào Phi tiếp nhận kiến nghị của Thượng thư Trần Quần 陈群, thực hành chế độ tuyển quan mới: Cửu phẩm trung
chính chế. Tháng 10 năm đó, Tào Phi phế Hán Hiến Đế làm Sơn Dương Công 山阳公, thay nhà Hán xưng đế, kiến lập nước Nguỵ, định đô tại
Lạc Dương 洛阳.
Sau khi Tào Phi lên ngôi, thấy gương hoạn quan thời Hán, ngoại thích tranh nhau chuyên quyền, đã ra lệnh hoạn quan không được làm quan cao; quần thần tấu sự không được trình cho thái hậu. Tào Phi ba lần chinh phạt Đông Ngô, không ngừng mở rộng biên cương, tăng cường mối quan hệ mật thiết với chung quanh, Ông thiết lập Hộ Tiên Ti Hiệu uý 护鲜卑校尉, Hộ Ô Hoàn Hiệu uý 护乌桓校尉, phái sứ giả giao hảo với Thiện Thiện 鄯善, Cưu Tư 龟兹, Vu Điền 于阗của Tây vực, Tào Phi lệnh cho tại Tây vực thiết trí Mậu Kỉ Hiệu uý 戊己校尉 (1), lại lập đồn điền tại vùng Cao Xương 高昌.
Chú của người
dịch
1- Trong nguyên tác, ở đây là “Thú Kỉ hiệu uý” 戍己校尉,tư liệu mạng lại là “Mậu Kỉ Hiệu uý” 戊己校尉 phụ trách đồn điền quân sự.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 05/5/20223
Nguồn
HOÀNG TRIỀU ĐIỂN CỐ KỈ VĂN
皇朝典故纪闻
Tác giả: Hướng Tư 向斯
Bắc Kinh: Trung Quốc văn sử xuất bản xã, 2002