朱明澤里蓮方謝
金素籬邊菊又開
Chu minh trạch
lí liên phương tạ
Kim tố li biên cúc hựu khai
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 01/3/2023
Lấy ý từ câu 1795 trong “Truyện Kiều”
Sen tàn, cúc lại nở hoa
- Chu minh 朱明: biệt xưng của mùa hạ.
Trong Nhĩ nhã – Thích thiên 爾雅 - 釋天có câu:
Xuân vi Thanh dương, Hạ
vi Chu minh, Thu vi Bạch tàng, đông vi Huyền anh.
春為青陽,
夏為朱明, 秋為白藏, 冬為玄英
(Mùa xuân là Thanh dương, mùa hạ là Chu minh, mùa thu là Bạch tàng, mùa đông là Huyền anh)
Sao gọi là “Chu minh” 朱明, Quách Phác 郭璞nói rằng:
Khí xích nhi quang minh
氣赤而光明
(Khí đỏ mà sáng)
- Kim tố 金素: biệt xưng của mùa thu. “Tố” 素là trắng. Theo thuyết ngũ hành, thu thuộc kim; với ngũ sắc thu thuộc bạch. Lí Thiện 李善nói rằng:
Kim tố, thu dã. Thu vi kim nhi sắc bạch, cố viết kim tố dã.
金素, 秋也. 秋為金而色白, 故曰金素也.
(Mùa thu là kim mà sắc trắng, cho nên gọi là “kim tố”)