VẠN DÂN TẢN VẠN DÂN Y SẴN SÀNG (190)
Vạn dân tản 萬民傘: “Tản” 傘là cây lọng. Thời xưa để ca tụng công đức và chính tích của vị
quan địa phương, thân sĩ và dân chúng thường tặng lọng, trên lọng có đính những
mảnh vải nhỏ, ghi tên người tặng.
Vào đời Thanh, khi quan địa phương rời nhiệm sở, thân sĩ dân chúng nơi đó bày tỏ ý muốn lưu giữ lại, cách tương đối thông hành là tặng “vạn dân tản” 萬民傘, mang ý nghĩa là vị quan phụ mẫu này giống như chiếc lọng đã che chở bách tính một vùng, lọng tặng càng nhiều, biểu thị vị quan đó càng có thể diện. Nếu vị quan đó bị bãi chức hoặc bị giáng chức, mà dân chúng địa phương có người vẫn tặng lọng, thậm chí họ ngăn kiệu lại, điều này nói rõ vị quan đó tuyệt đối là vị thanh quan hoặc một vị quan tốt mà dân địa phương rất có cảm tình.
https://baike.baidu.com/item/%E4%B8%87%E6%B0%91%E4%BC%9E/5339293
Vạn dân y 萬民衣: “Vạn dân y” là loại áo mà dân chúng vì cảm mến vị
quan địa phương khi rời nhiệm sở đã quyên mộ tiền bạc may thành để dâng tặng.
Lí Vọng Dương 李望洋 (1829
– 1901) là người Đầu Thành 頭城 Đính Bộ 頂埔, sau dời đến Nghi Lan 宜蘭,
đậu Cử nhân, đến Cam Túc 甘肅triển khai 13 năm
quan trường. Thời kì ông nhậm chức Tri Châu, lúc đến Cam Túc ông có dẫn theo 70
người Nghi Lan làm liêu thuộc. Số người ngày sau về lại quê nhà đa phần là những
“đầu nhân” 頭人 (thủ lĩnh của bộ tộc) trọng yếu.
Lí Vọng Dương rất được dân
chúng vùng Nghi Lan tôn kính, họ gọi ông “Lí Thứ sử” 李刺史.
Ông có 5 chiếc “vạn dân y”, nhưng không
rõ ở nơi đâu. Về sau do con cháu đời sau tìm kiếm, cuối cùng tìm được một chiếc
trong số đó, bên trên có văn tự và hoa văn, cùng với danh sách họ tên những người
quyên góp tiền để may thành.
https://news.ltn.com.tw/news/life/paper/1505021
Cả câu ý nói dân chúng huyện Lịch Thành cảm kích Mai Bá Cao đã mang lễ vật đưa tiễn ông.
Lễ đâu đưa đến
tức thì
Vạn dân tản vạn
dân y sẵn sàng
(Nhị độ mai 189 - 190)
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 10/02/2023