TREO TRÊN THẤY CÓ BỨC TRANH DI TỀ (250)
Di Tề: Tức Bá Di 伯夷và Thúc Tề 叔齐.
Bá Di 伯夷 và Thúc Tề叔齐 là hai người con của vua nước Cô Trúc 孤竹. Bá Di là con trưởng, Thúc Tề là con thứ ba. Vua nước
Cô Trúc tuổi cao, muốn lập Thúc Tề làm người kế vị. Khi vua Cô Trúc mất, Thúc Tề
lại nhường ngôi cho Bá Di, Bá Di lấy lí do là tuân theo di mệnh nên không chịu
nhận liền bỏ trốn. Thúc Tề cũng không chịu lên ngôi, cũng bỏ trốn. Trên đường,
cả hai gặp nhau. Nghe nói Tây Bá Xương 西伯昌 có đức, giỏi chăm sóc người già, hai người quyết định đến nước
Phụ tử bất táng, viên cập can qua, khả vị hiếu hồ? Dĩ
thần thí quân, khả vị nhân hồ?
父死不葬, 爰及干戈, 可谓孝乎? 以臣弑君, 可谓仁乎?
(Phụ
thân qua đời không chịu lo mai táng, mà lại động can qua, có thể gọi là hiếu được
chăng? Thân là bề tôi mà lại thí quân, có thể gọi là nhân được chăng?)
Lúc bấy
giờ, thủ hạ của Vũ Vương muốn giết Bá Di Thúc Tề, nhưng Khương Thái Công 姜太公ngăn lại nói rằng:
- Họ là nghĩa sĩ.
Rồi đỡ
đứng dậy thả cho đi.
Sau
khi Vũ Vương diệt nhà Thương, thiên hạ về với nhà Chu, Bá Di, Thúc Tề cảm thấy
xấu hổ không ăn thóc nhà Chu, ở ẩn tại núi Thú Dương 首阳,
hái rau vi mà ăn. Sau cả hai chết đói ở nơi đó.
https://baike.baidu.com/item/%E4%BC%AF%E5%A4%B7%E5%8F%94%E9%BD%90/7024495
Trong Luận ngữ - Công
Dã Tràng 论语 - 公冶长có câu:
Bá Di Thúc Tề
bất niệm cựu ác, ón thị dụng hi.
伯夷叔齐不念旧恶, 怨是用希
(Bá Di và Thúc Tề không nhớ tới những những điều xấu của người ta, nên ít có những lời oán hận)
Sáng mai thức dậy trông quanh
Treo trên thấy có bức tranh Di Tề
(Nhị độ mai 249 - 250)
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 16/02/2023