青春易逝莫虚度
莺花犹怕春光 (1)老, 岂可教人枉度春
红粉佳人休使老, 风流浪子莫教贫
(清.周希陶: 增广贤文)
Phiên âm
THANH
XUÂN DỊ THỆ MẠC HƯ ĐỘ
Oanh hoa do phạ xuân quang (1)
lão, khởi khả giao nhân uổng độ xuân.
Hồng phấn giai nhân hưu sử lão, phong
lưu lãng tử mạc giao bần
(Thanh . Chu Hi Đào: Tăng quảng hiền văn)
Chú thích
1- Xuân quang 春光: Ánh sáng mùa xuân, dẫn đến nghĩa thời gian tươi đẹp.
Dịch nghĩa
THANH XUÂN DỄ QUA ĐI CHỚ NÊN UỔNG PHÍ
Ngay cả
chim hoàng oanh và hoa tươi cũng đều sợ mùa xuân qua đi mất, thì sao lại có thể để
đời mình uổng phí tuổi thanh xuân.
Người đẹp chớ để dung nhan của mình già đi, phong lưu lãng tử chớ để đời mình phải chịu nghèo khổ.
Phân tích và
bình luận
Mùa
xuân của thiên nhiên tươi đẹp, ánh nắng sáng trong, trời xanh mây trắng, muôn hồng
nghìn tía, nó cho con người một cảm giác tươi đẹp. Mùa xuân là mùa đầu tiên
trong bốn mùa, tràn đầy sức sống. Đời người cũng có mùa xuân tươi đẹp, đó chính
là tuổi trẻ, khoảng thời gian mà sức sống tràn đầy của sinh mệnh đời người. Và
thanh niên chính là nhóm người hạnh phúc nhất.
Ý nghĩa
của thanh xuân ở chỗ tung bay. Trên vũ đài nhân sinh, khí mây buổi sớm bồng bột,
phấn phát hướng lên, muốn thoát khỏi sự bàng hoàng mê muội, muốn khắc phục mọi
khó khăn, để ngọn lửa thanh xuân hừng hực cháy, đốt lên sự phấn khích cùng ý
chí tranh đấu trong cuộc đời.
Lí Đại
Chiêu 李大钊 trong
“Thần chung” chi sứ mệnh “晨钟” 之使命 có
nói:
Trong tự điển thanh niên, không có chữ “khó
khăn”; nơi miệng của thanh niên, không có từ “chướng ngại”; chỉ biết tiến lên,
chỉ biết bay cao; chỉ biết tinh thần tự do bản thân, tư tưởng kì lạ, trực giác bén
nhọn, sinh mệnh hoạt bát, để sáng tạo hoàn cảnh, chinh phục lịch sử.
Thanh
xuân là ngắn ngủi, hồng phấn giai nhân cũng sẽ già đi, đó là quy luật của tự
nhiên. Đời người chỉ có một lần; tuổi trẻ chỉ có một dạo. Hãy trân quý thời
gian tuổi trẻ của mình, thời gian qua đi, năm tháng của mình chớ nên lần lữa. Cổ
ngữ có câu:
Mạc đẳng nhàn, bạch liễu thiếu niên đầu,
không bi thiết.
莫等闲, 白了少年头, 空悲切
(Chớ để thời gian trôi phí, đến lúc bạc đầu chỉ biết
than thở bi thương.)
Khuyến quân mạc tích kim lũ y
Khuyến quân tích thủ thiếu niên thì
劝君莫惜金缕衣
劝君惜取少年时
(Khuyên anh chớ tham tiếc áo chỉ vàng sang quý
Mà hãy tiếc quảng thời gian tuổi trẻ của mình)
Đời người không thể đế trôi qua một cách uổng phí, nhất định phải yêu tiếc thời thanh xuân của mình.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 01/9/2022
Nguồn
TĂNG QUẢNG HIỀN VĂN
增广贤文
Thanh . Chu Hi Đào 周希陶 tu đính
Nam Kinh: Giang Tô Phụng Hoàng mĩ thuật xuất bản xã. 2015