MÂY MƯA LÀ CHUYỆN HOANG ĐƯỜNG BIẾT ĐÂU
(8)
Mây mưa: Tức “vân vũ” 雲雨 điển
cũng xuất từ lời tựa bài Cao Đường phú 高唐賦 của
Tống Ngọc 宋玉. Lời tựa viết rằng:
“Trước kia, Sở Tương Vương 楚襄王 cùng
Tống Ngọc 宋玉 đến chơi ở đài
Vân Mộng 云梦, từ trên cao nhìn ra xa, thấy cảnh tượng ở Cao Đường 高唐 hiện ra một làn khí mây kì lạ, mới đầu nhìn như đỉnh của
một ngọn núi cao, sau đó nhanh chóng biến đổi hình trạng, trong phút chốc biến
hóa vô cùng. Vương sau khi nhìn thấy mới hỏi Tống Ngọc: “Đó là mây khí gì?” Tống
Ngọc đáp rằng: “Đó chính là triêu vân”. Vương lại hỏi: “Sao gọi là triêu vân?”
Tống Ngọc đáp: “Trước đây tiên vương từng đến săn bắn ở Cao Đường, ngày nọ vì mệt
mỏi nên ban ngày ngủ ở nơi này, nằm mộng thấy một cô gái xinh đẹp đến nói: “Thiếp
là thần nữ ở Vu Sơn, làm khách ở Cao Đường, nghe nói ngài đến chơi ở Cao Đường,
thiếp nguyện đến trải chăn gối cho ngài.” Thế là tiên vương ngủ cùng cô gái.
Lúc từ biệt nàng nói với tiên vương rằng: “Thiếp ở phía nam Vu Sơn, nơi hiểm yếu
trên núi cao, sáng sớm làm mây, chiều tối làm mưa, sớm sớm chiều chiều ở dưới
Dương đài’”. Sáng sớm hôm sau, tiên vương thức dậy nhìn, quả nhiên giống như những
gì cô gái đã nói. Thế là dựng một ngôi miếu cho nàng, gọi là “Triêu vân” 朝云.
Vương hỏi: “Khi triêu vân mới xuất hiện có hình trạng như thế nào?” Tống
Ngọc đáp: “Khi mới xuất hiện, um tùm như cây tùng xanh tốt vươn lên, qua một
lúc sau, xinh đẹp yêu kiều như mĩ nữ giương tay áo che lấy mặt trời, như đang
ngóng tình nhân. Bỗng chốc biến đổi hình dạng, nhanh như xe tứ mã, cao như ngọn
cờ, mát như cơn gió, lạnh như cơn mưa. Lúc gió dừng mưa tạnh, không biết là đi
đâu”. Vương hỏi: “Như nay quả nhân có thể đến chơi một chuyến được chăng?’ Tống
Ngọc đáp: “Được”. Vương lại hỏi: “Nơi đó như thế nào?” Tống Ngọc đáp rằng: “Nơi
đó cao lớn sáng rõ, có thể nhìn thấy được rất xa; rộng rãi mênh mông, vạn vật
dường như từ nơi đó sinh ra. Trên tiếp với trời, dưới xuống đến vực, trân kì
quái dị, hùng vĩ tươi đẹp, khó mà nói hết”. Vương bảo rằng: “Khanh thử làm bài
phú cho quả nhân xem thử”. Tống Ngọc đáp: “Vâng”.”
https://baike.baidu.com/item/%E9%AB%98%E5%94%90%E8%B5%8B/2345973
Từ lời tựa bài Cao Đường phú có thành ngữ “Vu sơn vân vũ” 巫山云雨, thành ngữ này vốn chỉ việc làm mây làm mưa của thần nữ Vu sơn trong truyền thuyết thần thoại nước Sở, về sau người ta dùng “mây mưa” để chỉ việc nam nữ hợp hoan.
Kìa ai mê giấc
đài Dương
Mây mưa là
chuyện hoang đường biết đâu?
(Bích Câu kì ngộ: 7- 8)
Nghe lời nói
cũng êm tai
Chịu lòng chi
nỡ ép nài mưa mây
(Bích Câu kì ngộ:
387 - 388)
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 12/5/2022