有德不在有位 能行不在能言
人之足传, 在有德, 不在有位; 世所相信, 在能行, 不在能言.
(围炉夜话)
HỮU ĐỨC BẤT TẠI HỮU VỊ NĂNG HÀNH BẤT TẠI NĂNG NGÔN
Nhân chi túc
truyền, tại hữu đức, bất tại hữu vị; thế sở tương tín, tại năng hành, bất tại
năng ngôn.
(Vi lô dạ thoại)
KHEN Ở CHỖ CÓ ĐỨC, KHÔNG PHẢI Ở CHỖ CÓ ĐỊA
VỊ
TIN Ở CHỖ HAY LÀM, KHÔNG PHẢI Ở CHỖ HAY
NÓI
Một người được người ta khen ngợi, ở chỗ người đó có đức tính cao thượng, chứ không phải ở chỗ có địa vị cao quý; người được người đời tin tưởng, ở chỗ phàm gặp việc đều làm được thành công, chứ không phải ở chỗ miệng nói những lời hay.
Phân tích và
thưởng thức
Một người
đười người ta tán thưởng, hoàn toàn không phải ở chỗ người đó có địa vị cao
quý, bởi vì, ở địa vị cao có thể làm điều thiện, mà cũng có thể làm điều ác,
hoàn toàn là do nội tâm có đức hay không. Người có đức, cho dù ở vào nơi ngõ hẹp,
những việc mà người đó làm luôn có ích cho người khác; người không có đức, cho
dù có địa vị chính trị trọng yếu, cũng không phải là phúc khí của mọi người.
Tật hay gặp của người bình thường là chỉ nói chớ không làm, từ nhỏ tới lớn, chúng ta không biết đã nói qua bao nhiêu lần: “Tôi nhất định sẽ …..”. Kết quả, tật vẫn cứ là tật. Một số người khi nói lên quả thật khiến người nghe khuynh đảo, gọi là hùng biện thao thao, cũng chẳng qua là như thế. Nhưng, nếu quan sát kĩ hành vi của họ, đối với những lời anh ta nói, nên giảm bớt đi. Nhân đó, muốn người ta tin mình, rất đơn giản, đem thành quả ra. Cuối cùng, mắt người ta được sáng ra, xem anh làm chứ không phải nghe anh nói.
Chú của người
dịch
Vi lô dạ thoại 围炉夜话: là một tác phẩm nổi tiếng đời Thanh, tác giả là Vương Vĩnh Bân 王永彬. Vi lô dạ thoại có 221 tắc, đề cập nhiều phương diện như đạo đức, tu thân, độc thư, an bần lạc đạo, giáo tử, trung hiếu, cần kiệm … nêu rõ hàm nghĩa sâu xa: lập đức, lập công, lập ngôn đều lấy “lập nghiệp” làm gốc.Vi lô dạ thoại 围炉夜话cùng với Thái căn đàm 菜根谭, Tiểu song u kí 小窗幽记 được gọi chung là “xử thế tam đại kì thư”.
Vương Vĩnh
Bân 王永彬:
Vương
Vĩnh Bân tự Nghi Sơn 宜山, người đời gọi ông
là Nghi Sơn tiên sinh 宜山先生, con cháu đời sau
của họ Vương gọi ông là Nghi Sơn công 宜山公. Cuộc đời ông trải
qua 5 vương triều: Càn Long 乾隆, Gia Khánh 嘉庆, Đạo Quang 道光, Hàm Phong 咸丰, Đồng Trị 同治. Ông sinh ngày 23
tháng Giêng năm Nhâm Tí thời Càn Long, mất ngày 25 tháng Giêng năm Kỉ Tị thời Đồng
Trị, hưởng thọ 78 tuổi.
Nguồn http://baike.baidu.com/view/53686.htm
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 01/4/2022
Nguồn
VI LÔ DẠ THOẠI
围炉夜话
Tác giả: Vương Vĩnh Bân 王永彬
Thiểm Tây lữ du xuất bản xã, 2002.