HOÀNG SÀO ĐẠI KHỞI NGHĨA
Phụ
thân Hoàng Sào 黄巢là người buôn muối, ông có 8 người con, người nào cũng
võ nghệ đầy mình. Hoàng Sào có thể cưỡi ngựa bắn cung, cũng rất thích đọc sách.
Việc đọc sách đã mở rộng tầm mắt của ông, càng có nhận thức và kiến giải của
riêng mình đối với cuộc sống hiện thực. Ông có bài thơ Đề cúc hoa 题菊花, từ trong đó có thể thấy ông mượn vật để trữ tình
ngôn chí, tâm chí thiếu niên lấy khí khái bộc lộ trong từng hàng chữ. Lời thơ rằng:
Táp táp thu phong mãn viện tài,
Nhuỵ hàn hương lãnh điệp nan lai.
Tha niên nhược ngã vi Thanh đế,
Báo dữ đào hoa nhất xứ khai.
飒飒秋风满院栽,
蕊寒香冷蝶难来.
他年若我为青帝,
报与桃花一处开.
(Gió thu xào xạc thổi đến, khắp sân hoa cúc đều lay động,
Mùi hương từ nhuỵ toả ra mang hơi lạnh, ong bướm khó đến
gần.
Một ngày nào đó nếu ta là Thanh đế
Sẽ sắp xếp cho hoa cúc và hoa đào cùng đua nở.)
Hoàng
Sào một lòng muốn thông qua khoa cử khảo thí để thay đổi vận mệnh, nhưng khảo
thí Tiến sĩ quan trọng nhất lại rớt. Tuy đến Trường An 长安khảo
thí chưa có được công danh, nhưng đối với tư tưởng cùng nhân sinh quan của ông
có ảnh hưởng cực lớn. Ông cũng có bài thơ Phú
cúc 赋菊, miêu tả hay nhất về sự kiên định tín niệm cách mạng sau khi thi rớt.
Lời thơ rằng:
Đãi đáo thu lai cửu nguyệt bát
Ngã hoa khai hậu bách hoa sát
Xung thiên hương trận thấu Trường An
Mãn thành tận đới hoàng kim giáp
待到秋来九月八
我花开后百花杀
冲天香阵透长安
满城尽带黄金甲
(Đợi đến mùa thu ngày tám tháng chín
Lúc hoa của ta nở rộ thì trăm hoa đã đều héo rụng
Từng trận mùi hương xông lên trời, thấu đến Trường An
Khắp cả kinh thành đều mặc hoàng kim giáp)
Hoàng
Sào nhìn thấy bách tính các nơi lần lượt khởi nghĩa, một năm sau, ông tại quê
nhà Oan Cú 冤句 (nay
là phía tây nam Hà Trạch 荷泽Sơn Đông 山东) đã chiêu mộ mấy ngàn nghĩa quân, cũng giương có khởi
nghĩa. Ông cùng với đội ngũ của người bạn là Vương Tiên Chi 王仙芝 hợp binh cùng nhau, phát bố hịch văn thảo phạt
bạo chính vương triều Đường, đội ngũ nghĩa quân nhanh chóng đạt đến mấy vạn người.
Lúc bấy giờ lưu vực Hoàng hà có nạn hồng thuỷ, lại gặp phải nạn châu chấu, nông
dân mất đường sống lũ lượt đầu bôn nghĩa quân, đội ngũ nghĩa quân nhanh chóng lớn
mạnh.
Quân khởi
nghĩa từ Sơn Đông hướng đến trung nguyên không ngừng khuếch đại, vương triều Đường
điều tập nhân mã các lộ bao vây. Quân khởi nghĩa tránh chỗ thực đến chỗ hư, tiếp
tục mở rộng lãnh địa.
Năm
878, Vương Tiên Chi bị quan binh giết chết, Hoàng Sào liền trở thành thủ lĩnh của
quân khởi nghĩa, xưng là “Xung thiên đại tướng quân” 冲天大将军, phế bỏ niên hiệu Đường, cải nguyên là “Vương Bá” 王霸, Kẻ thống trị vương triều Đường thực thi cuộc vây ráp
đại quy mô nhưng vô hiệu, liền dùng phương pháp chiêu an, gặp phải sự cự tuyệt
của Hoàng Sào. Quân khởi nghĩa lớn mạnh đạt đến 65 vạn người, năm 881 công chiếm
Trường An, kiến lập chính quyền “Đại Tề” 大齐,
Hoàng Sào xưng đế.
Chính quyền Đại Tề chỉ kiến lập được có hơn 2 năm, do bởi quân đội triều Đường tiếp tục bao vây công đánh cùng sự phản biến của nội bộ tướng lĩnh, quân khởi nghĩa đành triệt thoái Trường An, đến hoạt động vùng Sơn Đông. Năm 884, quân khởi nghĩa thất bại, Hoàng Sào tự sát.
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 20/3/2022
Nguyên tác Trung văn
HOÀNG SÀO ĐẠI KHỞI NGHĨA
黄巢大起义
Trong quyển
BÁCH GIA TÍNH
百家姓
Biên soạn: Triệu Dương 赵阳
Cát Lâm Đại học xuất bản xã, 2005