和平处事 正直居心
和平处事, 勿矫俗以为高. 正直居心, 勿设机以为智.
(围炉夜话)
HOÀ
BÌNH XỬ SỰ CHÍNH TRỰC CƯ TÂM
Hoà bình xử sự, vật kiểu tục dĩ vi cao.
Chính trực cư tâm, vật thiết cơ dĩ vi trí.
(Vi lô dạ thoại)
XỬ SỰ HOÀ BÌNH GIỮ TÂM CHÍNH TRỰC
Làm người khi xử sự cần phải tâm bình khí hoà, không nên đi ngược với tập tục, tự cho mình là thanh cao. Thường ngày luôn giữ tâm chính trực, chớ có bày điều cơ xảo, tự cho mình là thông minh.
Phân tích và
thưởng thức
Chúng
ta phải biết tuỳ thuận nhân tình, điều mà gọi là “nhập cảnh tuỳ tục”, chính là
nói cho chúng ta biết xử thế phải hoà bình. Làm bất cứ việc gì cũng phải hợp với
thường lí, mới không khiến người khác liếc mắt coi thường. Người mà đi ngược với
tập tục để mưu cầu thanh danh, chẳng qua chỉ là loại nông cạn, không những
không thanh cao, mà ngược lại rất ngu xuẩn, họ chỉ là muốn người khác chú ý mà
thôi, càng không thể di phong dịch tục. Bởi vì, phong tục tuy
Nhân thời mà khác nhau, nhưng có thể là phong tục mà
đa số người tuân tùng, nhất định là người nơi đó chấp nhận, không thể vì hành
vi quái dị của một hai người mà thay đổi. Nhân đó, những lời trên răn chúng ta
không nên biến đổi tập tục để lấy danh.
Người thông minh chân chính, không lấy cơ xảo làm đầu, bởi vì sự thành thực trong sáng cùng tàn năng chân chính là phẩm cách cao quý nhất, chân giẫm lên thực địa mới là cách xử sự vững chắc nhất. Cơ xảo chỉ hiển là thị chút thông minh của cá nhân, hoàn toàn không phải là đại trí. Huống hồ, bất luận tính toán như thế nào, cơ tâm phong phú như thế nào, nhưng làm sao có thể tính toán được với bao nhiêu người khác? Rốt cuộc, “nhân toán bất như thiên toán” 人算不如天算 (người tính không bằng trời tính). Chẳng bằng luôn giữ tâm chính trực, cho dù đi đến nơi đâu, cũng đều là một con đường lớn bằng phẳng!
Chú của người
dịch
Vi lô dạ thoại 围炉夜话: là một tác phẩm nổi tiếng đời Thanh, tác giả là Vương Vĩnh Bân 王永彬. Vi lô dạ thoại có 221 tắc, đề cập nhiều phương diện như đạo đức, tu thân, độc thư, an bần lạc đạo, giáo tử, trung hiếu, cần kiệm … nêu rõ hàm nghĩa sâu xa: lập đức, lập công, lập ngôn đều lấy “lập nghiệp” làm gốc.Vi lô dạ thoại 围炉夜话cùng với Thái căn đàm 菜根谭, Tiểu song u kí 小窗幽记 được gọi chung là “xử thế tam đại kì thư”.
Vương Vĩnh
Bân 王永彬:
Vương
Vĩnh Bân tự Nghi Sơn 宜山, người đời gọi ông
là Nghi Sơn tiên sinh 宜山先生, con cháu đời sau
của họ Vương gọi ông là Nghi Sơn công 宜山公. Cuộc đời ông trải
qua 5 vương triều: Càn Long 乾隆, Gia Khánh 嘉庆, Đạo Quang 道光, Hàm Phong 咸丰, Đồng Trị 同治. Ông sinh ngày 23
tháng Giêng năm Nhâm Tí thời Càn Long, mất ngày 25 tháng Giêng năm Kỉ Tị thời Đồng
Trị, hưởng thọ 78 tuổi.
Nguồn http://baike.baidu.com/view/53686.htm
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 02/12/2021
Nguồn
VI LÔ DẠ THOẠI
围炉夜话
Tác giả: Vương Vĩnh Bân 王永彬
Thiểm Tây lữ du xuất bản xã, 2002.