TIỀU CỔ XAO TÀN ĐỚI BỊ CAN (294)
譙鼓敲殘帶憊肝
Nghe tiếng trống ở vọng lâu trên thành báo canh tàn, lòng u buồn uể oải.
Tiều cổ譙鼓/谯鼓: “Tiều” 譙là vọng lâu trên cổng thành. “Tiều cổ” 譙鼓 tức tiếng
trống cầm canh ở vọng lâu trên cổng thành. Như trong bài Khách trung hàn dạ hí tác trường dao 客中寒夜戏作长谣 của Lục Du 陆游đời Tống có câu:
Đông đông mặc sổ nghiêm tiều cổ
Cảnh cảnh độc khán u song đăng
鼕鼕默数严谯鼓
耿耿独看幽窗灯
(Thùng thùng, ngầm đếm tiếng trồng cầm canh nghiêm nhặt
Thắc thỏm, một mình nhìn ngọn đèn bên cửa sổ u buồn)
https://baike.baidu.com/item/%E8%B0%AF%E9%BC%93/10326369
Câu
294 bản diễn Nôm “Chinh phụ ngâm diễn ca”
tương truyền của Đoàn Thị Điểm là:
Trống tiều khua như rứt buồng gan (250)
Chữ “tiều”
ở bản diễn Nôm viết là 樵 có nghĩa là “củi”, người kiếm củi là “tiều phu” 樵夫. Đúng ra phải là chữ 譙 này.
Bản Chinh phụ ngâm khúc của Vân Bình Tôn Thất Lương, nxb Tân Việt, in
năm 1953 là:
Trống tiều khua như ĐỐT buồng gan
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 23/10/2021