THƯƠNG THIẾP
TƯ QUÂN KIM KỈ ĐỘ (183)
傖妾思君今幾度
Buồn thương cho thiếp, thiếp nhớ chàng đến nay đã mấy độ
Trong thơ văn cổ Trung Quốc, khi bày tỏ lòng tưởng nhớ đến
người thân, các nhà thơ thường dùng cụm
“kỉ độ tư quân”. Như Da Luật Chú 耶律铸 đời Tống ở bài Hoà Quang Tổ 和光祖viết rằng:
Thi thiên túc
kế Tấn danh lưu
Kỉ độ tư quân
ỷ tự lâu
Thập tải Long
Đình quy bất đắc
Ngọc Tuyền hà
nhật cánh đồng du
诗篇足继晋名流
几度思君倚字楼
十载龙庭归不得
玉泉何日更同游
(Bài thơ đó đủ đế nối tiếp các bậc danh lưu đời Tấn
Mấy độ tựa lầu chùa nhớ đến ông
Mười năm rồi chưa về lại được Long Đình
Biết ngày nào mang rượu ngon lại cùng ông dạo chơi)
http://www.hunyuli.com/zishici_ctpodzotytmi/
Và trong bài Kí Hứa
Linh Trường 寄许灵长 của Từ Thông 徐熥đời Minh có câu:
Kỉ độ tư quân
lao mộng mị
Tiền Đường giang
thượng thuỷ trùng trùng
几度思君劳梦寐
钱塘江上水重重
(Mấy độ nhớ người nhọc nhằn trong giấc ngủ
Trên sông Tiền Đường sóng nước trùng trùng)
http://www.yunyiti.com/zishici_ayorizypqdzk/
Về chữ “thương”,
bản Chinh phụ ngâm Hán Nôm hợp tuyển viết
chữ 傖 này. Chữ 傖 này có hai âm đọc:
1- Sanh: có nghĩa là từ dùng để gọi ngôi thứ 3 một cách khinh bỉ. 2- Thương: hình
dáng của túi đựng không được ngay ngắn.
Bản Chinh
phụ ngâm khúc của Vân Bình Tôn Thất Lương là chữ 傷
này, Chữ 傷 này
có nghĩa là vết đau và cảm thương.
Như vậy viết
đúng phải là chữ 傷 này.
Câu 183 này, bản diễn Nôm “Chinh phụ ngâm diễn ca” tương truyền của
Đoàn Thị Điểm là:
Nhớ chàng trải mấy sương sao (163)
Huỳnh Chương Hưng
Quy
Nhơn 06/9/2021