QUÂN PHI TRÁNG PHỤC HỒNG NHƯ HÀ (41)
君披壯服紅如河
Chàng khoác tráng phục sắc đỏ như ráng trời
“Hà” 霞 là ráng trời, thường thấy lúc mặt trời mới mọc hoặc mới
lặn có màu sắc rực rỡ tươi đẹp. Trong thơ cổ Trung Quốc, thường dùng “hà y” 霞衣 để
ví y phục tươi đẹp, rực rỡ. Như:
Hà y hà cẩm thiên ban trạng
Vân phong vân tụ bách trùng sinh
霞衣霞锦千般状
云峰云岫百重生
(Áo ráng trời, gấm ráng trời muôn ngàn kiểu dáng
Đỉnh núi mây tụ, hang động mây luồn tầng tấng lớp lớp
sinh ra)
(Đường - Lí Hiển 李显:
Thạch Tông 石淙)
Chủ nhân bạch phát tuyết hà y
Tùng gian lưu ngã đàm huyền ki
主人白发雪霞衣
松间留我谈玄机
(Chủ nhân tóc bạc trắng như tuyết mặc áo màu ráng trời
Giữ ta lại bên gốc tùng bàn đạo lí huyền diệu)
(Đường - Lí Gia Hựu 李嘉祐: Đề Trương Công động 题张公洞)
Hà y ngọc bội khứ phiêu phiêu
Khống hạc tiên nhân bất khả chiêu
霞衣玉佩去飘飘
控鹤仙人不可招
(Mặc áo màu ráng trời đeo ngọc bội bay nhẹ nhàng
Tiên nhân cưỡi hạc không thể vời tới)
(Tống - Dương Văn 杨雯:
Ngọc sơn 玉山)
Theo ý
riêng, với câu “Quân phi tráng phục hồng như hà”, tác giả Đặng Trần Côn đã liên
tưởng đến “hà y” này.
Bản Chinh phụ ngâm Hán Nôm hợp tuyển in chữ 河 này, bản Chinh phụ ngâm khúc của Vân Bình Tôn Thất
Lương, nxb Tân Việt, in năm 1953 là chữ 霞 này, và cả câu
phiên âm là:
Quân phi trang phục hồng như hà
君披裝服紅如霞
Đúng ra phải là chữ 霞 như
trong bản của Vân Bình Tôn Thất Lương (hà y 霞衣).
Ở đây tôi giữ nguyên chữ Hán và cách phiên trong bản Chinh phụ ngâm Hán Nôm hợp tuyển.
Câu 41 này, bản diễn Nôm “Chinh phụ ngâm diễn ca” tương truyền của
Đoàn Thị Điểm trong Chinh phụ ngâm Hán
Nôm hợp tuyển là:
Áo chàng đỏ tựa SƯƠNG pha (39)
Trong Chinh phụ ngâm khúc của Vân Bình Tôn Thất Lương, nxb Tân Việt, in
năm 1953 là:
Áo chàng đỏ tựa RÁNG pha
Huỳnh Chương Hưng
Quy
Nhơn 15/6/2021