LỄ NHIỀU, NÓI NGỌT, NGHE LỜI DỄ XIÊU (2474)
Lễ nhiều nói ngọt:
Trong Tả truyện – Hi Công thập 左传 - 僖公十年 niên có đoạn:
Ban đầu, Phi Trịnh 丕郑đi sứ sang Tần, nói với
Tần Bá 秦伯rằng:
Lữ Sinh 吕甥, Khước Xứng 卻称, Kí Nhuế 冀芮 nước Tấn của thần không
chịu cắt đất dâng cho Tần. Nếu ngài dùng nhiều lễ vật tỏ ý thăm hỏi sau đó mời
họ đến, thần sẽ đuổi quốc quân nước Tấn đi, ngài hộ tống Trùng Nhĩ 重耳 về nước cho lên ngôi,
thì không có gì là không thành công.
Mùa đông, Tần Bá 秦伯phái Đại phu Lãnh Chí 冷至 đến Tấn đáp lễ, nhân cơ hội triệu thỉnh Lữ Sinh, Khước Xứng,
Kí Nhuế ba người. Khước Nhuế 卻芮 (tức Kí Nhuế, anh của
Khước Xứng - HCH) nói rằng:
Tệ trọng
nhi ngôn cam, dụ ngã dã.
币重而言甘, 诱我也.
(Lễ vật nhiều mà lời lại
ngon ngọt, ấy là dụ chúng ta đấy)
Bèn giết Phi Trịnh 丕郑 Kì cử 祁举 và 7 Đại phu là Tả hành Cung Hoa 左行共华, Hữu hành Giả Hoa 右行贾华, Thúc Kiên 叔坚, Chuy Chuyên 骓颛, Luy Hổ 累虎, Đặc Cung 特宫, Sơn Kì 山祁đều là bè đảng của Lí
Khắc 里克 và Phi Trịnh 丕郑.
http://www.guoxuemeng.com/guoxue/174.html
Thành ngữ “Tệ trọng ngôn cam” 币重言甘, xuất xứ từ Tả truyện – Hi Công thập niên 左传 - 僖公十年 , ý nói
dùng lễ vật nhiều, nói lời ngon ngọt, nhằm đạt được mục đích dụ dỗ người khác.
Nàng thì thật dạ tin người
Lễ nhiều, nói ngọt, nghe lời dễ xiêu
(“Truyện Kiều” 2473– 2474)
Nói ngọt: Nói những điều làm
mình thích.
(Đào Duy Anh: “Từ điển Truyện Kiều”, nxb Khoa học xã hội,
Hà Nội – 1989)
Trong “Kim Vân Kiều” (Đoạn trường tân thanh) do Bùi Khánh Diễn chú thích,
ghi rằng:
Tả truyện: Khước Nhuế
viết, tệ trọng nhi ngôn cam dụ ngã dã.
左傳: 芮曰幣重而言甘誘我也
(Sách Tả truyện: Ngươi Khước Nhuế nói: Của nhiều, nói khéo
là dỗ ta vậy)
(Sài Gòn: nxb Sống Mới, 1960)
Huỳnh Chương Hưng
Quy
Nhơn 23/3/2021