TÌM THĂM DI TÍCH THUẤN ĐẾ
Rời huyện
La 罗, Tư Mã Thiên đến vùng Trường Sa 长沙 lưu
lại mấy ngày, tiếp đó men theo sông Tương 湘 đi ngược lên.
Trên đường
đi rồi dừng, dừng rồi đi, Tư Mã Thiên ngắm thoả thích phong quang cảnh sắc cố địa
nước Sở, cảm nhận được hương tục dân tình nơi đây, mất một số ngày. Thuyền ngược
sông Tiêu 潇 đi lên, đến Tuyền Lăng 泉陵 (nay là Linh
Lăng 零陵 Hồ
Từ xa
xa, Tư Mã Thiên đã nhìn thấy Cửu Nghi sơn 九嶷山mây
mù vấn vít. Trên mây quả nhiên là chín đỉnh núi, mỗi đỉnh đều rất giống nhau,
quần thể đỉnh núi vươn cao trong sóng mây mênh mông.
Tư Mã
Thiên trước đó đọc sách, từng đọc đến câu chuyện Nghiêu Đế 尧帝. Trong sách nói rằng, Nghiêu Đế đem đế vị nhường cho
ông Thuấn 舜, lại còn đem hai cô gái gả cho ông Thuấn, cô chị là
Nga Hoàng 娥皇 làm
hậu, cô em là Nữ Anh 女英 làm phi, hai chị em giúp Thuấn Đế trị lí thiên hạ, được
bách tính kính yêu. Nhưng lúc Thuấn Đế đi tuần phương nam, không may mất ở
Thương Ngô 苍梧, táng tại Cửu Nghi sơn. Nga Hoàng và Nữ Anh bên bờ
sông Tương vọng nhìn Cửu Nghi sơn nơi Thuấn Đế yên nghỉ mà không ngăn được nước
mắt, nước mắt như dòng sông tuôn chảy bất tận. Hai chị em cuối cùng trầm mình
xuống sông Tương mà chết, nước mắt của hai người điểm lên thân cây trúc bên
sông mãi không phai mờ.
Do bởi
hai chị em chết ở sông Tương, người đời sau bèn phong Nga Hoàng làm Tương Quân 湘君, Nữ Anh làm Tương Phi 湘妃.
Người nơi đó đem loại trúc có điểm vằn mà chỉ riêng nơi đó mới có gọi là “Tương
Phi trúc” 湘妃竹, để kỉ niệm sự chí tính chí tính của hai chị em.
Tư Mã
Thiên đi dạo tại Cửu Nghi sơn, thăm hỏi nhiều người, hiểu được những sự việc lịch
sử trước đó.
Tư Mã
Thiên đứng dưới chân núi, ngước nhìn lên đỉnh, trong lòng như có gắn đôi cánh, theo
thế núi nhấp nhô, bay đến thời đại thượng cổ xa xưa ...
Một thế
giới thần kì biết bao! Trên mảnh đất xanh tươi, non non nước nước như tranh vẽ;
người dân thuần phác hiền lành, thuần khiết đến mức dường như là trẻ thơ. Không
gian dối, không hà khắc, không đói khát và bất hạnh, cũng không có hủ hoá và
truỵ lạc. Có mặt trời tráng lệ mọc ra, có dêm thanh tĩnh với trăng và thưa thớt
sao, có nhà nhà cần lao hoà mục, còn có tiếng ca vịnh trầm bỗng du dương ...
Tư Mã
Thiên men theo đường núi, hướng đến đỉnh Cửu Nghi sơn leo lên, hi vọng tìm thấy
được một số di tích về Thuấn Đế.
Cảnh sắc
trước mắt khiến Tư Mã Thiên cảm khái, quả nhiên sơn thuỷ hữu linh, để viễn cổ
hiền quân Thuấn Đế chết tại một nơi non đẹp nước đẹp thanh lệ tươi nhuận như thế
này, lưu lại truyền thuyết Nga Hoàng và Nữ Anh đau thương không dứt, rừng trúc
bị nước mắt của hai người làm cho điểm vằn điểm đốm.
Tư Mã
Thiên khảo sát Cửu Nghi sơn, sau khi tìm thấy di tích của Thuấn Đế, liền hướng
đến Tương tây 湘西. Thuận theo sông Nguyên 沅 mà xuống, đi
qua Thần Châu 辰州 đến
Trường giang 长江, rồi thuận theo dòng qua thung lũng vùng Lưỡng Hồ, đến
Cửu Giang 九江ở Giang Tây 江西, lên Lư sơn 庐山, sau đó thuận theo sông mà đi xuống, đi khảo sát truyền
thuyết ông Vũ 禹khơi thông Cửu giang 九江.
....
(còn tiếp)
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 27/02/2021
Nguồn
TƯ MÃ THIÊN
司马迁
Tác giả: Đặng
Tương Tử 邓湘子
Triết Giang thiếu niên nhi đồng xuất bản xã, 2006.