MA TỔ LÀ VỊ THẦN NÀO
Ma Tổ 妈祖 vốn là vị nữ thần vùng duyên hải phía đông nam trong truyền thuyết của Trung Quốc, Đạo giáo tôn phụng Bà làm Hàng hải Bảo hộ thần 航海保护神. Thời cổ xưng là Thiên Phi 天妃, Thiên Hậu 天后, Thiên Thượng Thánh Mẫu 天上圣母, tục xưng là Ma Tổ妈祖. Theo truyền thuyết, Ma Tổ người Bồ Điền 莆田 Phúc Kiến 福建, họ Lâm 林, là người con gái thứ 6 của Mân Vương thống quân binh mã sứ Lâm Nguyện 林愿 thời Ngũ Đại. Bà từng được lão đạo sĩ Huyền Thông 玄通 truyền thụ huyền vi bí pháp, thông biến hoá, khu tà cứu thế, ngồi chiếu vượt qua biển, vân du các đảo, mọi người gọi Bà là Long Nữ. Ma Tổ tại thế 28 năm, ngày mùng 9 tháng 9 năm Ung Hi thứ 4 thời Bắc Tống (năm 987) thăng hoá, thường mặc áo đỏ bay trên biển, hương thân phụ lão đến nơi lập miếu thờ. Tục truyền khi đi trên biển, gặp phải sóng to gió lớn, gọi Thiên Phi天妃, Bà lập tức đến cứu; gọi Ma Tổ妈祖, bà liền xoả tóc đến cứu. Trong Thái Thượng Lão Quân thuyết Thiên Phi cứu khổ linh nghiệm kinh 太上老君说天妃救苦灵验经, cho Thiên Phi là Diệu Hạnh Ngọc Nữ 妙行玉女 giáng thế, ngày 23 tháng 3 là ngày sinh của Bà. Ma Tổ thần thông quảng đại, có thể dẹp yên sóng gió, khởi tử hoàn sinh. Thương nhân mua bán cầu tài, hoặc làm các loại kinh doanh, hoặc hành quân bố trận, chỉ cần khởi tâm cung kính, tức sẽ được toại ý, sở mưu như nguyện, nhân đó mà Bà càng được kính trọng. Miếu thờ có ở khắp vùng đông nam duyên hải và ở Đài Loan 台湾. Riêng miếu thờ Ma Tổ ở Đài Loan rất nhiều, toàn đảo đều có. Ma Tổ lại được phân ra là Mi Châu Ma 湄州妈 (phân linh Ma Tổ của Mi Châu 湄州), Ôn Linh Ma 温灵妈 (phân linh Ma Tổ của Tuyền Châu 泉州), Ngân Đồng Ma 银同妈 (phân linh Ma Tổ của Đồng An 同安) ... Tượng thờ Ma Tổ là “châu quan vân lí 珠冠云履, ngọc bội bảo khuê 玉珮宝圭, phi y thanh thụ 绯衣青绶, long xa phụng liễn 龙车凤辇, bội kiếm trì ấn” 佩剑持印. Tuỳ tùng trước sau có “Thiên lí nhãn chi sát gian” 千里眼之察奸, “Thuận phong nhĩ chi báo sự” 顺风耳之报事. Từ sau đời Tống, các đời đều phong tặng tôn hiệu. Hàng hải thời trước, trên thuyền cũng thờ cúng Ma Tổ. các nơi như Nhật Bản, Triều Tiên, Đông Nam Á, Bắc Mĩ cũng có nhiều người thờ tự.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 29/01/2021
Nguồn
ĐẠO GIÁO THƯỜNG THỨC ĐÁP VẤN
道教常识答问
Tác giả: Khanh Hi Thái 卿希泰
Vương Chí Trung 王志忠
Đường Đại Triều 唐大潮
Giang Tô cổ tịch xuất bản xã, 1996