鹤冲天
黄金榜上, 偶失龙头望. 明代暂遗贤, 如何向. 未遂风云便, 争不恣游狂荡. 何须论得丧?
才子词人, 自有白衣卿相. 烟花巷陌, 依约丹青屏障.
幸有意中人, 堪寻访. 且恁偎红倚翠,
风流事, 平生畅. 青春都一饷.
忍把浮名, 换了浅斟低唱.
(柳永)
HẠC XUNG THIÊN
Hoàng
kim bảng thượng, ngẫu thất long đầu vọng. Minh đại tạm di hiền, như hà hướng. Vị
toại phong vân tiện, tranh bất tứ du cuồng đãng. Hà tu luận đắc táng? Tài tử từ
nhân, tự hữu bạch y khanh tướng. Yên hoa hạng mạch, y ước đan thanh bình chướng.
Hạnh hữu ý trung nhân, kham tầm phỏng. Thả nhẫm ôi hồng ỷ thuý, phong lưu sự, bình
sinh sướng. Thanh xuân đô nhất hướng. Nhẫn bả phù danh, hoán liễu thiển châm đê
xướng.
(Liễu Vĩnh)
HẠC XUNG THIÊN
Trên bảng vàng,
Đầu rồng chưa trổi dậy
Đời thịnh hiền tài sót đấy
Biết về đâu
Chưa toại với gió mây
Sao chẳng ngao du phóng túng
Cần gì bàn được mất
Tài tử từ nhân
Tuy bạch y nhưng khanh tướng
Yên hoa khắp chốn
Sau bức bình phong xanh đỏ
May được ý trung nhân
Có thể tìm
Chỉ cần nương hồng tựa biếc
Trải phong lưu
Một đời thoả thích
Thanh xuân qua trong phút chốc
Thà đem phù danh
Đổi lấy chén rượu câu ca
Liễu Vĩnh 柳永: Tự Kỳ Khanh 耆卿, lúc đầu có tên là Tam Biến 三变, người Sùng An 崇安, Phúc Kiến 福建. Năm sinh và năm mất không thể khảo cứu, đại khái sinh vào khoảng cuối thế kỷ thứ 10, mất vào khoảng giữa thế kỷ thứ 11. Nhân vì hành vi phóng đãng, thích làm diễm từ, nên chưa thể sớm nhập quan trường, mãi đến năm Cảnh Hựu 景祐 nguyên niên đời Nhân Tông 仁宗 (năm 1034) mới thi đỗ Tiến sĩ, sau giữ chức Đồn điền Viên ngoại lang 屯田员外郎 một chức quan nhỏ nên người đời gọi ông là Liễu Đồn Điền 柳屯田. Liễu Vĩnh là một người mê đắm cuộc sống đô hội, truy cầu hưởng lạc. Trong con người ông không có lý tưởng cao xa gì, cũng không có dự tính làm một việc gì, đúng là điển hình của một lãng nhân đô hội. Nhân sinh quan lãng mạn cùng cuộc sống sa đoạ của ông đã dung hợp thành một, vì thế xướng lâu kỹ viện trở thành chốn quay về của tâm thân ông, hương tửu, vũ ảnh, ca lãng, huyền thanh trở thành lương thực của ông, tất cả những thứ này chính là bầu sữa cho tác phẩm văn học của Liễu Vĩnh. Và cũng nhân vì suốt đời phóng đãng, cùng sầu chán nản, kết quả là khi mất chẳng có được gì, những kỹ nữ tương hợp với ông đã góp tiền mai táng, tình cảnh ấy thật đáng thương.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 03/11/2020
Nguồn
TRUNG QUỐC VĂN HỌC PHÁT TRIỂN SỬ
中国文学发展史
Tác giả: Lưu Đại Kiệt 刘大杰
Thiên Tân: Bách Hoa văn nghệ xuất
bản xã, 2007