Dịch thuật: So vào với thiếp Lan Đình nào thua (1988) ("Truyện Kiều")

 

SO VÀO VỚI THIẾP LAN ĐÌNH NÀO THUA (1988)

          Thiếp Lan Đình: tức “Lan Đình thiếp” 兰亭帖 / 蘭亭帖, cũng gọi là “Hễ thiếp” 禊帖, “Lan Đình tập tự thiếp” 兰亭集序帖. Đây là bức thư pháp theo thể hành rất nổi tiếng của Vương Hi Chi 王羲之, chép bài tựa viết cho “Lan Đình tập” 蘭亭集. Đời sau người ta lấy bức này làm mẫu bắt chước theo, nên gọi thủ bút của Vương Hi Chi là “Lan Đình thiếp”.

          Ngày 3 tháng 3 năm Vĩnh Hoà 永和 thứ 9 đời Mục Đế 穆帝 triều Tây Tấn (năm 353), Vương Hi Chi王羲之 cùng với Tạ An 謝安, Tạ Xước 谢绰, 41 vị quân chính cao quan, trong buổi “Tu Hễ” 修禊 tổ chức ở Lan Đình 兰亭 tại Sơn Âm 山阴 Cối Kê 会稽, mỗi người chia nhau ngồi hai bên bờ nước, mượn dòng nước uốn khúc, thả cho chén rượu trôi, chén rượu trôi đến trước mặt ai, người đó phải làm thơ, bày tỏ hoài bão của mình, họ vừa uống rượu vừa làm thơ. Hôm đó chỉ có 26 người làm thơ, gom lại thành “Lan Đình tập” ” 兰亭集,  cử Vương Hi Chi viết bài tựa, tức “Lan Đình tập tự” 兰亭集序. Bài tự ghi lại cảnh trí tươi đẹp chung quanh và niềm hoan lạc tụ hội, bộc lộ cảm khái của tác giả đối với sự sinh tử vô thường.

https://baike.baidu.com/item/%E5%85%B0%E4%BA%AD%E9%9B%86%E5%BA%8F/199614?fromtitle=%E5%85%B0%E4%BA%AD%E5%BA%8F&fromid=2058

https://baike.baidu.com/item/%E5%85%B0%E4%BA%AD%E4%BF%AE%E7%A6%8A/2572860

Khen rằng: Bút pháp đã tinh

So vào với thiếp Lan Đình nào thua

(“Truyện Kiều” 1987 – 1988)

Thiếp Lan Đình: Bài tựa một tập thơ do Vương Hy Chi đời Tấn viết ở Lan Đình, đời sau truyền làm chữ tốt kiểu mẫu.

(Đào Duy Anh: “Từ điển Truyện Kiều”, nxb Khoa học xã hội, Hà Nội – 1989)

Trong “Kim Vân Kiều” (Đoạn trường tân thanh) do Bùi Khánh Diễn chú thích, ghi rằng:

          Tấn Vương hy Chi tự Hữu quân thư Lan đình thiếp thủ nga nhất lung, hậu nhân xưng Lan đình thiếp thiên cổ độc tuyệt, đắc nhất phiến tự trân nhược củng bích.

          晉王羲之字右軍書蘭亭帖取鵝一籠後人稱蘭亭帖千古獨絕得一片字珍若拱璧

          (Nhà Tấn ngươi Vương hy Chi tên chữ là Hữu quân, lấy lông ngỗng viết thiếp Lan đình, người sau khen thiếp ấy tốt tuyệt thiên cổ, ai được một mảnh chữ, quý bằng một vừng ngọc bích)

(Sài Gòn: nxb Sống Mới, 1960) 

Xét: Bản “Kim Vân Kiều” (Đoạn trường tân thanh) do Bùi Khánh Diễn chú thích, câu 1988 là:

So vào MẤY thiếp Lan Đình nào thua

Bản “Tư liệu Truyện Kiều  - Bản Duy Minh Thị 1872” do GS Nguyễn Tài Cẩn phiên Nôm, câu 1988 là:

So vào với thiếp HƯƠNG Đình nào thua

                                                     (Nxb Đại học quốc gia Hà Nội, 2002)

                                                                 Huỳnh Chương Hưng

                                                                 Quy Nhơn 30/10/2020

 

Previous Post Next Post