GIẤC HƯƠNG
QUAN LUỐNG LẦN MƠ CANH DÀI (1266)
Hương quan: chỉ quê nhà.
Trong
bài Hoàng Hạc lâu 黃鶴樓 của Thôi Hạo (Hiệu) 崔顥 đời Đường có
câu:
Nhật mộ hương quan hà xứ thị
Yên ba giang thượng sử nhân sầu
日暮鄉關何處是
煙波江上使人愁
(Trời chiều tối, không biết quê nhà ở nơi nào
Chỉ thấy khói và sóng trên sông mênh mang khiến cho
người thêm buồn)
Mối tình đòi
đoạn vò tơ
Giấc hương
quan luống lần mơ canh dài
(“Truyện Kiều” 1265 - 1266)
Giấc hương
quan: Giấc mộng về quê nhà.
(Đào Duy Anh: “Từ điển Truyện Kiều”, nxb Khoa học xã hội,
Hà Nội – 1989)
Trong “Kim Vân Kiều” (Đoạn trường tân thanh) do Bùi Khánh Diễn chú thích,
ghi rằng:
Đường thi: Mộng lý hoàn gia bất đương quy.
唐詩: 夢裡還家不當歸
(Thơ Đường:
Chiêm bao thấy về nhà không xứng lòng được về)
(Sài Gòn: nxb Sống Mới, 1960)
Xét: Theo ý riêng, từ “hương quan” ở câu 1265 này Nguyễn
Du đã lấy ý từ câu “Nhật mộ hương quan hà xứ thị” của Thôi Hạo.
Bản “Kim Vân Kiều” của Bùi Khánh Diễn, câu 1265 và 1266 là:
Mối tình ĐÀI đoạn vò tơ
Giấc hương quan, luống MẨN mơ canh dài
Trong “Tư liệu Truyện Kiều - Bản Duy Minh Thị 1872” do GS Nguyễn Tài Cẩn
phiên Nôm, câu 1266 là:
Giấc hương quan luống NHỮNG mơ canh dài
(Nxb Đại học quốc gia Hà Nội, 2002)
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 15/7/2020
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật