KHOÁ BUỒNG
XUÂN ĐỂ ĐỢI NGÀY ĐÀO NON (1010)
Đào non: tức “đào yêu” 桃夭. Điển xuất từ Kinh
Thi.
Bài Đào yêu 桃夭 ở
Chu Nam 周南 trong
Kinh Thi có 3 chương, mỗi chương 4
câu. Các học giả hiện đại cho rằng, đây là bài thơ chúc mừng cô gái trẻ xinh đẹp
xuất giá, lấy hoa đào khởi hứng, lấy hoa đào ví người đẹp.
Đào chi yêu yêu. Chước chước kì hoa. Chi tử
vu quy. Nghi kì thất gia.
Đào chi yêu yêu. Hữu phần kì thực. Chi
tử vu quy. Nghi kì gia thất.
Đào chi yêu yêu. Kì diệp trăn trăn.
Chi tử vu quy. Nghi kì gia nhân.
桃之夭夭. 灼灼其华. 之子于归. 宜其室家
桃之夭夭. 有蕡其实. 之子于归. 宜其家室
桃之夭夭. 其叶蓁蓁. 之子于归. 宜其家人
(Cây
đào non tơ kia. Hoa của nó nở tươi rực rõ. Cô gái đó đi về nhà chồng. Sẽ thuận
hoà với gia đình chồng.
Cây đào
non tơ kia. Quả của nó nhiều và lớn. Cô gái đó đi về nhà chồng. Sẽ thân thiện với
gia đình chồng.
Cây đào
non tơ kia. Cành lá của nó tươi tốt rậm rạp. Cô gái đó đi về nhà chồng. Sẽ hoà
thuận thương yêu người của nhà chồng)
Lỡ chân đã
trót vào đây
Khoá buồng
xuân để dợi ngày đào non.
(“Truyện Kiều”:
1009 - 1010)
Đào non: X yêu đào.
1010: đây chỉ chuyện lấy chồng, do bài thơ Đào
chi yêu yêu nghĩa là cây đào mơn mởn trong Kinh Thi nói về người con gái lấy được chồng đẹp đôi.
(Đào Duy Anh: “Từ điển Truyện Kiều”, nxb Khoa học xã hội,
Hà Nội – 1989)
Xét: Câu 1010 này trong Truyện Kiều, ý nói đợi ngày sẽ gả
chồng cho Thuý Kiều.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 17/6/2020
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật