Dịch thuật: Về tác giả bài "Mẫn nông thi" (tiếp theo)

VỀ TÁC GIẢ BÀI “MẪN NÔNG THI”

(tiếp theo)

          Theo ghi chép trong Đường thi kỉ sự 唐诗纪事, Nhiếp Di Trung vươn lên từ dân dã, nếm đủ gian khổ, tuy nghèo nhưng trong sạch. Do bởi xuất thân bần hàn, sau khi thi đậu chỉ làm qua chức tiểu lại Huyện uý, vì thế ông thể nghiệm và quan sát được nỗi thống khổ của dân, đặc biệt đối với sự gian khổ nhưng trong sạch của đời sống nông dân, ông hiểu rất rõ, nhận thức của ông cũng rất xác đáng tự nhiên. Hiện tượng bóc lột nông thôn trong xã hội phong kiến, ông vạch trần cũng tương đối bén nhọn sâu sắc. Tác phẩm của Nhiếp Di Trung 1 quyển được chép trong Toàn Đường thi 全唐诗, loại như Điền gia 田家  phản ánh hiện thực cuộc sống nông dân và thi ca về cảnh tượng nông dân đã chiếm 1/4 trong toàn bộ. Nhìn từ điểm này, bài thơ trên rất có khả năng là tác phẩm của Nhiếp Di Trung.

          Trong Bắc mộng toả ngôn 北梦琐言 quyển 2 chép rằng:

          ..... Nhiếp Di Trung, ..... tinh vu cổ thể, hữu “Công tử gia” thi vân:

Chủng hoa vu tây viên

Hoa phát thanh lâu đạo

Hoa hạ nhất hoà sinh

Khứ chi vi ác thảo.

Hựu vân:

Sừ hoà nhật đương ngọ

Hãn trích hoà hạ thổ

Thuỳ tri bàn trung xan

Lạp lạp giai tân khổ

          ..... 聂夷中, ..... 精于古体, 有 “公子家” 诗云:

种花于西园

花发青楼道

花下一禾生

去之为恶草

又云:

锄禾日当午

汗滴禾下土

谁知盘中餐

粒粒皆辛苦

          (..... Nhiếp Di Trung, ..... giỏi về cổ thể, có bài thơ “Công tử gia” viết rằng:

Nhà của công tử trồng hoa nơi vườn phía tây

Hoa nở đầy lối đi nơi gian nhà trong vườn

Một hạt lúa mọc lên từ dưới gốc hoa

Công tử cho là loài cỏ tạp nên đã nhổ đi

Và:

Cày đồng đang buổi ban trưa

Mồ hôi giọt giọt rơi xuống ruộng lúa

Ai biết rằng trên mâm cơm kia

Từng hạt từng hạt đều cay đắng)

          Tôn Quang Hiến 孙光宪, tác giả của tập sách này là người khoảng từ thời Ngũ Đại đến thời Tống, khi ông viết sách này, cách thời đại của Nhiếp Di Trung chẳng qua thời gian có mấy chục năm, nên có thể là đáng tin.

          Như vậy, tác giả chân chính của bài “Sừ hoà nhật đương ngọ” không phải là Lí Thân, mà là Nhiếp Di Trung. Nhưng cũng có người đề xuất, chỉ dựa vào Bắc mộng toả ngôn mà quả quyết, vẫn không thể khiến mọi người tin phục hoàn toàn. Xem ra, để giải bí ẩn tác giả bài “Sừ hoà nhật đương ngọ” cần phải có nhiều học giả tiếp tục khảo chứng. (hết)

                                                                      Huỳnh Chương Hưng

                                                                       Quy Nhơn 11/3/2020

Nguyên tác Trung văn

“MẪN NÔNG THI” TÁC GIẢ CHI MÊ

 “悯农诗” 作者之谜

Tác giả: Vu Hồng 于红

Trong quyển

TRUNG QUỐC LỊCH SỬ CHI MÊ

中国历史之谜

Chủ biên: Lí Quảng Sinh 李广生

Thiên Tân: Bách hoa văn nghệ xuất bản xã, 2001