Dịch thuật: Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau (2) ("Truyện Kiều")

CHỮ TÀI CHỮ MỆNH KHÉO LÀ GHÉT NHAU (2)

          Lí Thương Ẩn 李商隐 thời Đường ở bài Hữu cảm 有感  viết rằng:

Trung lộ nhân tuần ngã sở trường

Cổ lai tài mệnh lưỡng tương phương

Khuyến quân mạc cưỡng an xà túc

Nhất trản phương lao bất đắc thường

中路因循我所长

古来才命两相妨

劝君莫强安蛇足

一盏芳醪不得尝

(Ta vốn theo sở trường của mình thung dung đi trên con đường lớn

Xưa nay tài hoa và vận mệnh luôn đố kị nhau

Khuyên anh không nên miễn cưỡng vẽ thêm chân cho rắn

Nếu không thì một chén rượu ngon cũng không uống được)

http://blog.sina.com.cn/s/blog_762d12300102xlv4.html

Trăm năm trong cõi người ta

Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau

(“Truyện Kiều” 1 –  2)

Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau: Chữ Hán là (Tài mệnh tương đố) với nghĩa người có tài cao thì bạc mệnh.

(Đào Duy Anh: “Từ điển Truyện Kiều”, nxb Khoa học xã hội, Hà Nội – 1989)

Trong “Kim Vân Kiều” (Đoạn trường tân thanh) do Bùi Khánh Diễn chú thích, ghi rằng:

          Tuỳ viên thi: Cổ lai tài mệnh lưỡng tương phương.

          随園詩: 古來才命兩相妨

          (Câu thơ Tuỳ viên: Xưa nay tài mệnh hay ghen ghét nhau).

(Sài Gòn: nxb Sống Mới, 1960) 

Xét: Theo ý riêng, Nguyễn Du mượn ý ở câu thứ 2 trong bài “Hữu cảm” này.

          Theo “Tư liệu Truyện Kiều  - Bản Duy Minh Thị 1872” do GS Nguyễn Tài Cẩn phiên Nôm, thì câu 2 này là:

Chữ tài chữ SẮC khéo là CỢT nhau

                                                     (Nxb Đại học quốc gia Hà Nội, 2002)

                                                                      Huỳnh Chương Hưng 

                                                                      Quy Nhơn 28/12/2019