CẶP ĐỐI TUYỆT DIỆU
Dân tộc Trung
Quốc là một dân tộc rất chú trọng thi học, mấy ngàn năm nay, người Trung Quốc
dùng cách ngâm thơ, làm câu đối để triển hiện học vấn uyên bác của mình. Cho
nên tại các danh lam thắng cảnh khắp nơi ở Trung Quốc, chúng ta thường thấy được
những thi từ mà tiền nhân lưu lại. Dưới đây là một câu chuyện lưu truyền lại về
một anh chàng tú tài cực yêu thích làm thơ, làm câu đối.
Có một
anh chàng tú tài cho rằng mình đọc sách tuy nhiều nhưng “đọc vạn quyển chẳng bằng
đi vạn dặm”, thế là một ngày nọ, anh ta chuẩn bị hành trang, từ biệt người nhà
lên đường đi xa.
Trên đường,
anh ta trông thấy những điều mà trước giờ chưa từng biết, nên rất vui mừng. Một
hôm anh ta đến dưới chân một ngọn núi, nhìn thấy ngọn núi cô phong độc lập
trong khoảng trời đất, không có núi nào bên cạnh, trong lòng cảm thấy kì lạ. Thế
là một cách hiếu kì, anh ta leo lên ngọn cô phong, kết quả phát hiện trên đỉnh
có một ngôi miếu.
Ngôi miếu
rất nhỏ, chỉ thờ một tượng thần be bé. Tượng thần tay cầm một thanh đại đao,
nhìn rất là thần khí.
Anh
chàng tú tài bất giác nổi cơn ghiền làm câu đối, bèn cao hứng ngâm:
Cô sơn độc miếu tướng quân thất mã đơn
đao
孤山獨廟將軍匹馬單刀
Chà!
Tuyệt cú, ý nghĩa chữ “nhất” 一 trong câu đều bỏ ra ngoài, anh ta cảm thấy vô cùng đắc
ý. Còn câu dưới thì sao đây? Nghĩ mãi cũng chẳng ra.
Anh ta
phát rầu, mãi cho đến lúc chết cùng không thể nào nghĩ ra được.
Anh
chàng tú tài tuy chết đi làm quỷ, nhưng thành quỷ rồi vẫn tiếp tục nghĩ đến vế
đối đối lại. Bởi anh ta cảm thấy đã làm được vế đối trên mà nghĩ không ra vế đối
dưới là rất mất mặt.
Và thế
là hồn phách của anh ta phiêu bạt khắp nơi để tìm linh cảm.
Một buổi
chiều tối nọ, hồn phách anh ta phiêu bạt đến một giòng sông ở miền quê, nơi đó
phong cảnh mê người, bốn bề u tĩnh, chỉ có hai ông lão đầu bạc đang ngồi trên bờ
câu cá.
Hồn
phách anh chàng tú tài nhìn cảnh nọ rất lâu, đột nhiên lớn tiếng cười ha hả,
nói rằng:
Rốt cuộc ta cũng đã nghĩ ra được.
Cô sơn độc miếu tướng quân thất mã đơn
đao
Đối hà lưỡng ngạn ngư ông song thuỳ tịnh
điếu (1)
孤山獨廟將軍匹馬單刀
對河兩岸漁翁雙垂並釣
Trong vế
đối dưới, hàm nghĩa của chữ “nhị” 二 trong câu anh ta cũng bỏ đi, đối cũng rất chỉnh tề,
cho nên cũng có thể xem là câu đối tuyệt diệu.
Ta cuối cùng cũng đã hoàn thành cặp đối.
Hồn
phách của anh chàng tú tài nọ có thể không phiêu bạt nữa, thế là anh ta vui mừng
uống một bát canh Mạnh Bà (Mạnh Bà thang 孟婆湯)
(2), đi đầu thai kiếp mới.
Chú của người
dịch
1- Những chữ “cô 孤,
độc 獨, thất 匹, đơn 單” đều hàm nghĩa là một, là đơn độc.
Những chữ “đối
對, lưỡng 兩, song 雙, tịnh 並” đều hàm nghĩa là
đôi, cặp.
2- Canh Mạnh Bà:
có tư liệu cho là “trà Mạnh Bà”.
Truyền thuyết cổ xưa có kể,
con người sau khi chết, 3 hồn 6 phách sẽ xuống địa phủ. Trước khi xuống địa phủ,
phải đi qua cầu Nại Hà 奈河, đầu cầu nại hà có
một quán trà, đứng quầy là Mạnh Bà 孟婆, mỗi hồn phách đều
uống qua bát trà Mạnh Bà. Sau khi uống xong, sẽ quên hết mọi việc, rửa sạch bụi
trần, có thể đi đầu thai.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 19/7/2019
Nguồn
TRUNG QUỐC ĐỒNG THOẠI ĐÍCH XỬ THẾ TRÍ TUỆ
中國童話的處世智慧
Tác giả: Lâm Huệ Văn 林惠文
Đài Bắc huyện Trung Hoà thị: Hoa văn cương
Năm 2002 (Dân Quốc năm thứ 91)
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật