Dịch thuật: Tại sao những tượng đá ở Càn lăng không có đầu

 TẠI SAO NHỮNG TƯỢNG ĐÁ Ở CÀN LĂNG KHÔNG CÓ ĐẦU

          Càn lăng 乾陵là lăng mộ hợp táng Đường Cao Tông Lí Trị 李治và hoàng hậu, người mà về sau trở thành nữ hoàng Võ Tắc Thiên 武则天. Càn lăng toạ lạc trên Lương sơn 梁山 thuộc huyện Càn 乾tỉnh Thiểm Tây 陕西. Ngoài “vô tự bi” 无字碑 (bia không chữ) ở trước mộ Võ Tắc Thiên khiến người ta không thể nào hiểu được ra, những tượng đá không đầu ở Càn Lăng cũng khiến các chuyên gia có liên quan đặt ra nhiều vấn đề nan giải.

          Những tượng đá không đầu ở Càn lăng mà nói đến ở đây chính là những tượng người bằng đá ở hai bên cổng Chu Tước 朱雀trong Càn lăng. Phía đông có 29 tượng, phía tây có 32 tượng, mỗi tượng đều cao lớn bằng người thật, nhìn cách trang sức dường như là các sứ thần nước ngoài đến từ các nước khác, chỉ có điều là đầu của các tượng không cánh mà bay.

          Thế thì, tại sao đầu của các tượng đá mất một cách thần bí? Đối với bí ẩn này, mỗi người có những ý kiến khác nhau. Có người cho rằng, đó là do liên quân 8 nước hiếu sự, họ nhìn thấy sứ thần nhiều nước cung kính đứng canh giữ trước mộ hoàng đế, cảm thấy sỉ nhục, thế là phá hết đầu các tượng. Nhưng trong sử sách không hề nói đến việc liên quân 8 nước đến nơi này.

          Có người căn cứ vào những ghi chép trong sách vở, cho rằng những năm cuối triều Minh, một diện tích lớn của huyện Càn lan truyền một trận ôn dịch đáng sợ, người chết nhiều vô kể. Trong nhân dân phổ biến cách nhìn nhận vấn đề, cho rằng những sứ thần nước ngoài trong lăng đã tác yêu tác quái, chỉ có lấy đầu của tượng đi mới có thể cứu được cả huyện. Thế là mọi người thương lượng đập  vỡ hết đầu các tượng.

          Lí Mộng Dương 李梦阳 người triều Minh có thuật lại một câu chuyện, nói rằng, những tượng người bằng đá ở Càn lăng cứ khi mặt trời lặn sau núi đều biến thành yêu quái gây hại nhân gian, giẫm đạp ruộng đồng trong thôn, ăn cả heo bò, không việc ác gì là không làm. Bách tính tức giận, bèn vác cuốc vác bừa đập phá đầu các tượng.

          Còn một thuyết nữa, thuyết này có nhãn quan rất hiện đại, cho rằng người đời sau cảm thấy những tượng đá đó nhất định là những bảo bối có giá trị liên thành, liền nghĩ cách lấy đầu những tượng đó đi.

          Tóm lại, tại sao những tượng đá ở Càn lăng lại không có đầu? Đầu của những tượng đó rốt cuộc đi đâu? Những vấn đề này vẫn cần chúng ta nỗ lực tìm đầu mối. Có lẽ trong một tương lai không xa, bí ẩn đó sẽ được giải đáp rõ ràng.

                                                       Huỳnh Chương Hưng

                                                        Quy Nhơn 10/7/2018

Nguyên tác Trung văn

CÀN LĂNG THẠCH TƯỢNG VỊ HÀ MỘT HỮU NÃO ĐẠI

 乾陵石像为何没有脑袋

Trong quyển

TRUNG QUỐC VỊ GIẢI CHI MÊ

中国未解之谜

Tác giả: Hải Tử 海子

Trung Quốc Hoa Kiều xuất bản xã, 2013