VƯƠNG TIỄN
(tiếp theo kì 4)
Quân Tần
vào Sở, Hạng Yên tại Đông Cương 东冈cự địch. Sở Vương lại
xuất 20 vạn binh, mệnh cho Cảnh Kì 景骐làm tướng chi viện Hạng
Yên. Vương Tiễn đồn binh tại núi Thiên Trung 天中,
Hạng Yên hàng ngày sai người ra khiêu chiến, Vương Tiễn không xuất chiến. Hạng
Yên cười bảo rằng:
- Vương Tiễn già rồi!
Quân Tần
uống rượu vui đùa, Vương Tiễn còn tự thân dạy quân Tần ném đá: dùng đá tảng 12
cân, ném vào một khúc gỗ đặt cách một cự li nhất định, người nào ném trúng khúc
gỗ xa hơn sẽ được trọng thưởng.
Vương
Tiễn còn hạ lệnh đem nhiều thanh gỗ đặt nằm ngang cao cao, bảo quân sĩ nhảy
qua, người nào nhảy cao hơn là thắng sẽ được trọng thưởng. Hàng ngày có người
chuyên phụ trách ghi lại tỉ số thắng thua. Cứ như vậy, quân Tần không ngừng luyện
binh.
Tần
Vương Chính định kì sai người thám thính tin tức. Một số người thừa cơ hội nói
với Tần Vương Chính:
- Nếu Vương Tiễn tự lập làm vương, nước Tần sẽ
mất!
Tần
Vương Chính sai sứ giục Vương Tiễn xuất chiến. Vương Tiễn hồi tin đáp rằng:
- Đại vương đã dốc hết binh lực cả nước cho
lão thần, hà tất còn hoài nghi lão thần! Lão thần tuy chưa xuất chiến, nhưng cũng
không có tổn thất. Nếu đại vương hoài nghi lão thần, thì triệu lão thần về triều.
Lão thần đã không xuất binh thì thôi, động binh tất diệt Sở! Lão thần tự biết
không bằng danh tướng thời cổ là Nhạc Dương 乐羊 (1), nhưng đại
vương hơn Văn Hầu 文侯! Sao đại vương
không bắt chước theo Văn Hầu đem những tấu chương gièm pha lão thần bỏ vào
rương khoá lại, đợi thần thắng trận quay về sẽ phong thưởng cho thần!
Tần
Vương Chính rất cảm động, đem ngự tửu ban tặng cho Vương Tiễn.
Trọn một
năm, quân hai bên yên ổn vô sự. Một ngày nọ Vương Tiễn mở đại yến trong toàn
quân, phát binh diệt Sở. Quân Sở phòng bị lỏng lẻo, đại bại bỏ chạy. Vương Tiễn
dẫn quân truy sát, lại đánh bại quân Sở tại thành Vĩnh An 永安. Quân Tần chiếm lĩnh Tây Lăng, Vương Tiễn chia binh
ra một nửa giao cho
Mông Vũ, trấn giữ các nơi ở Hồ Nam Nam
Hạng
Yên chiêu mộ 3 vạn dũng sĩ, đến Từ thành 徐城tìm
đến vương huynh Xương Bình Quân 昌平君, dẫn quân vượt qua
Trường giang, lập Xương Bình Quân làm Sở Vương.
Vương
Tiễn lệnh cho Mông Vũ tại châu Anh Vũ 鹦鹉đóng thuyền, huấn
luyện thuỷ binh. Một năm sau, Vương Tiễn thống lĩnh thuỷ binh thuận theo giòng
nước xuống phía nam, tiến thẳng đến Giang Nam
Xương
Bình Quân đích thân thủ thành bị lạc tên bắn chết. Hạng Yên tuyệt vọng, rút kiếm
tự vẫn. Trong thành đại loạn, quân Tần phá thành, nước Sở diệt vong.
Vương
Tiễn đến Cô Tô 姑苏, thủ quân nơi đó đầu hàng. Việt Vương nghe quân Tần lớn
mạnh cũng vội đến đầu hàng. Năm Tần Vương Chính thứ 25, Vương Tiễn về đến Hàm
Dương 咸阳. Tần Vương Chính ban thưởng ngàn dật (2)
vàng, sai phá Yên. Vương Tiễn nói rằng:
- Thần năm nay đã 81 tuổi rồi, thể lực suy nhược,
quả thực không thể nhận lãnh nhiệm vụ to lớn. Xin cho thần được về Tần Dương 频阳dưỡng lão.
- Sau khi tướng quân đi, ai có thể thay quả
nhân phạt Yên?
Vương
Tiễn đáp rằng:
- Mông Vũ, Vương Bôn đều có thể làm tướng!
Tần
Vương Chính bái Vương Bôn làm Đại tướng, công đánh Liêu Đông 辽东. Quân Tần vượt qua sông Áp Lục 鸭绿, đạp bằng Bình Nhưỡng 平壤,
bắt Yên Vương Hỉ 燕王喜. Vương Bôn lại dẫn quân truy
đến Miêu Nhi trang 猫儿庄, bắt Đại Vương 代王.
Vương
Bôn dẫn 10 vạn quân về đến Yên sơn 燕山. Tề Vương xuất binh
giữ biên giới phía tây. Vương Bôn giữ lấy cầu Đạo Ngô 道吴,
tiến vào Tế Nam
Năm Tần
Vương Chính thứ 26, nước Tần thống nhất thiên hạ, Tần Vương Chính cải xưng Tần
Thuỷ Hoàng 秦始皇, phong Vương Tiễn làm Thập vạn hộ Vũ Thành Hầu 十万户武成侯. Uý Liêu cùng đệ tử Vương Ngao, chẳng từ biệt mà ra
đi. Có người nói rằng, Uý Liêu và đệ tử Vương Ngao rời khỏi Hàm Dương, từng đi
ngang qua nhà Vương Tiễn. Tần Thuỷ Hoàng hỏi Vương Tiễn, Vương Tiễn đáp rằng:
- Không có.
Tần Thuỷ
Hoàng không trách tội, hỏi thêm:
- Tại sao Uý Liêu bỏ trẫm ra đi?
Vương
Tiễn đáp rằng:
- Nay nghiệp lớn của bệ hạ đã thành, tôn hiệu
cũng đã định, mưu thần công huân quy ẩn là đại thế hướng đến. Mong đại vương lấy
giang sơn xã tắc làm trọng, không nên quá nghĩ đến tình cũ.
Vương
Tiễn dâng thư, cáo lão về quê.
Năm Tần
Thuỷ Hoàng thứ 33 (năm 214 trước công nguyên), Vương Tiễn qua đời, hưởng niên
90 tuổi. (hết)
Chú của người
dịch
1- Nhạc
Dương 乐羊:
Nhạc
Dương tướng nước Nguỵ lãnh binh đi đánh nước Trung Sơn 中山.
Lúc bấy giờ con của Nhạc Dương đang ở Trung Sơn. Quốc quân Trung Sơn sai đem
người con của Nhạc Dương nấu thành canh rồi đưa cho Nhạc Dương. Nhạc Dương ngồi
trong trướng điềm nhiên bưng bát canh lên ăn hết. Nguỵ Văn Hầu 魏文侯 nói với Đổ Sư Tán 睹师赞rằng:
- Nhạc Dương vì đất nước của ta mà ăn bát canh
thịt con mình.
Đổ Sư
Tán nói rằng:
- Ngay cả thịt của con mình mà Nhạc Dương còn
ăn được thì thịt của người nào mà ông ta không dám ăn!
Sau khi
Nhạc Dương công chiếm Trung Sơn, Nguỵ Văn Hầu tuy ban thưởng cho Nhạc Dương nhưng
lại hoài nghi tâm địa của ông.
2- Dật镒: theo Hán Việt
tự điển của Thiều Chửu, “dật” là một phép cân đời xưa tức là 20 lạng bây giờ.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn
11/01/2018
Nguyên tác
VƯƠNG TIỄN
王翦
Trong quyển
HỔ CHI UY
虎之威
Tác giả: Hàn Tố Văn 韩素文
Bắc Kinh: Trung Quốc Trường An xuất bản xã, 2006.
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật