Dịch thuật: Ngọc lâu xuân (Tống Kì)

玉楼春

东城渐觉风光好

皱縠波纹迎客棹

绿杨烟外晓寒轻

红杏枝头春意闹

浮生长恨欢娱少

肯爱千金轻一笑

为君持酒劝斜阳

且向花间留晚照

                          (宋祁)

NGỌC LÂU XUÂN

Đông thành tiệm giác phong quang hảo,

Trứu hộc ba văn nghinh khách trạo.      

Lục dương yên ngoại hiểu hàn khinh,    

 Hồng hạnh chi đầu xuân ý náo.           

Phù sinh trường hận hoan ngu thiểu.      

Khẳng ái thiên kim khinh nhất tiếu.      

Vị quân trì tửu khuyến tà dương,          

Thả hướng hoa gian lưu vãn chiếu.            

                                               (Tống Kỳ - ⁽¹⁾)

                                          

 NGỌC LÂU XUÂN

Thành đông cảnh sắc tươi muôn chốn,

Sóng gợn lụa mềm, thuyền khách đón.

Liễu xanh khói phủ, sớm mù sương,

Hồng hạnh đầu cành xuân ý rộn.

Đời mãi nhọc lo, vui ít biết,

Gặp dịp ngàn vàng lòng chẳng tiếc.

Vì anh nâng chén nhắn tà dương,

Bên hoa, nắng chiều xin lưu luyến.

Chú của người dịch

1-Theo Tống từ tam bách thủ 宋词三百首  do Lưu Văn Lan 刘文兰 chú dịch, Sùng Văn thư cục xuất bản, 2003 và Đường Tống từ giám thưởng từ điển 唐宋词鉴赏辞典  nhóm tác giả biên soạn, (Tập 1: Đường, Ngũ đại, Bắc Tống) Thượng Hải từ thư xuất bản xã, 2006, tiêu đề của bài này là Mộc lan hoa 木兰花, 2 chữ đầu câu thứ 2 là Hộc trứu 縠皱  không phải Trứu hộc 皱縠.

Tống Kì 宋祁 (998 – 1061), tự Tử Kinh 子京, tiểu tự Tuyển Lang 选郎. Tổ tịch An Lục 安陆 An Châu 安州 (nay là thành phố An Lục tỉnh Hố Bắc). Cao tổ phụ Tống Thân 宋绅 dời đến huyện Ung Khâu 雍丘 phủ Khai Phong 开封, trở thành người Ung Khâu (nay là huyện Dân Quyền 民权 Thương Khâu 商丘 Hà Nam 河南).

          Tống Kì làm quan thời Bắc Tống, là văn học gia, sử học gia, từ nhân nổi tiếng. Tống Kì cùng với anh là Tống Tường 宋庠 đều nổi tiếng về văn học, được xưng là “Nhị Tống”.

          Ngôn ngữ trong thơ và từ của ông rất công phu và đẹp. Nhân vì câu:

Hồng hạnh chi đầu xuân ý náo

红杏枝头春意闹

(Hồng hạnh đầu cành xuân ý rộn)

Trong bài từ Ngọc lâu xuân 玉楼春, người đời gọi ông là “Hồng Hạnh Thượng Thư” 红杏尚书.

          Tống Kì đậu Tiến sĩ năm Thiên Thánh 天圣 thứ 2, ban đầu nhậm chức Thôi quan quân sự ở Phục Châu 复州, sau khi được hoàng đế triệu đến hỏi, ông được chuyển về sử quán, làm quan trải các các chức: Long Đồ Các Đại học sĩ, Sử quán tu soạn, Tri chế cáo. Tống Kì cùng Âu Dương Tu 欧阳修 biên soạn bộ Tân Đường Thư 新唐书. Đại bộ phận Tân Đường Thư do Tống Kì biên soạn, trước sau hơn 10 năm. Sách thành, dâng lên Công bộ Thượng thư, ông được bái làm Hàn lâm học sĩ Thừa chỉ.

          Tống Kì mất năm Gia Hựu 嘉祐 thứ 6, hưởng niên 64 tuổi, có tên thuỵ là Cảnh Văn 景文.

(Theo http://baike.baidu.com/view/118703.htm)

                                                                           Huỳnh Chương Hưng

                                                                           Quy Nhơn 03/8/2017

Nguồn

TRUNG QUỐC VĂN HỌC PHÁT TRIỂN SỬ

中国文学发展史

Tác giả: Lưu Đại Kiệt 刘大杰

Thiên Tân: Bách Hoa văn nghệ xuất bản xã, 2007