TRIỆU THUẪN VỚI TẤN LINH CÔNG
Mùa thu
năm 621 trước công nguyên (Tấn Tương Công 晋襄公
năm thứ 7), Tấn Tương Công qua đời. Triệu Thuẫn 赵盾
vốn muốn lập công tử Ung 雍, nhưng Tương Công
phu nhân khóc lóc ầm ĩ, Triệu Thuẫn ngăn không được, cuối cùng lập thái tử Di
Cao 夷皋 (Tấn Linh Công 晋灵公).
Triệu Thuẫn tuy rất có tài năng, nhưng không thể so với chính trị gia thiên tài
như Quản Trọng 管仲. Lúc đó, thời đại mà đại phu đoạt quyền của chư hầu vẫn
chưa bắt đầu. Kẻ đương chính muốn cho chính lệnh của mình thông suốt, phải có sự
ủng hộ của quốc quân, nhưng vị quốc quân đối mặt với Triệu Thuẫn hãy còn là một
đứa bé. Tấn Linh Công sau này lớn lên, căn bản không biết làm quốc quân là như
thế nào, ông ta tăng nặng thuế khoá, mục đích chỉ là để cung ứng trang sức cho
cuộc sống của mình; lại còn ở trên đài cao dùng cung đạn bắn người qua đường,
xem họ trốn chạy như thế nào mà lấy đó làm vui; ông bắt phụ nữ khiêng bản thân mình
đi qua đi lại nơi triều đường, những ai bên cạnh không hợp ý, muốn giết là giết.
Triệu Thuẫn không ngừng can gián, nhưng Tấn Linh Công không hối cải, ngược lại
năm lần bảy lượt muốn giết Triệu Thuẫn, Triệu Thuẫn đành trốn chạy sang nước
khác. Nhưng Triệu Thuẫn chưa ra khỏi lãnh thổ đã truyền đến tin em họ của Triệu
Thuẫn là Triệu Xuyên 赵穿 giết Tấn Linh Công.
Thế là, Triệu Thuẫn vội quay về lại quốc đô, bảo Triệu Xuyên đến nhà Chu nghinh
đón em trai của Tấn Tương Công là công tử Hắc Đồn 黑臀
về kế vị. Triệu Xuyên giết Tấn Linh Công, rất có khả năng là do Triệu Thuẫn sắp
đặt, còn bản thân ông dùng cách giả trang để tránh trách nhiệm. Cho nên, quan
Thái sử nước Triệu là Đổng Hồ 董狐 khi thuật lại câu
chuyện này đã viết rằng:
- Triệu Thuẫn đã giết quốc quân.
Triệu
Thuẫn không đồng ý, Đổng Hồ nói rằng:
- Ông thân làm chính khanh, khi trốn chạy vẫn
chưa ra khỏi đất nước, nên gánh lấy
trách nhiệm này, đáng lẽ sau khi quay về phải tìm người đã giết chết quốc quân
chứ. Vậy thì không phải ông, thì ai giết chết quốc quân đây?
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 26/5/2017
Nguyên tác Trung văn
TRIỆU THUẪN DỮ TẤN LINH CÔNG
赵盾与晋灵公
Trong quyển
ĐỒ VĂN TRUNG QUỐC THÔNG SỬ
图文中国通史
(tập Sử tiền sử - Chiến quốc)
Chủ biên: Triệu Hướng Tiêu 赵向标
Tân Cương nhân dân xuất bản xã, 2002.
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật