NGUỒN GỐC HỌ HÀ
1- Xuất phát từ tính Cơ 姬,
là con cháu đời sau của Chu Văn Vương 周文王, sử gọi là “Hà
tính chính tông”.
2- Trong “Chiêu Vũ cửu tính” 昭武九姓 thời Tuỳ Đường có họ Hà (thời Tuỳ Đường, các thị tộc tại lưu vực sông
A Mẫu 阿姆, sông Tích Nhĩ 锡尔
gọi chung là Chiêu Vũ cửu tính).
3- Xuất phát từ việc mạo tính hoặc được ban tính, như
thời Hán có người tên Hà Miêu 何苗, vốn họ Chu 朱 đã mạo nhận họ Hà,
con cháu đời sau hình thành một chi họ Hà.
Họ Hà ước
chiếm 1,17% nhân khẩu của dân tộc Hán trong cả nước, chiếm vị trí thứ 17. Vùng
Tứ Xuyên, Quảng Đông, Hồ Nam
có nhiều người họ Hà.
Danh nhân
các đời
Trong lịch
sử, danh nhân họ Hà rất nhiều. Thời Đông Hán, học giả nổi tiếng là Hà Hưu 何休 rất giỏi về lục kinh, đương thời không ai theo kịp.
Thời Tây Tấn có Hà Sung 何充, làm quan tới chức
Tể tướng, nổi tiếng công chính liêm khiết. Đời Đường có Hà Hoằng Kính 何弘敬, làm quan tới chức Đồng trung thư môn hạ bình chương
sự kiêm Trung thư lệnh, được phong Sở Quốc Công 楚国公.
Đời Tống có Hà Chấp Trung 何执中, từng giữ các chức
Thượng thư hữu thừa, Tể tướng, Thái phó. Đời Minh có văn học gia trứ danh Hà Cảnh
Minh 何景明. Đời Thanh có Hiệu khám gia Hà Trác 何焯. Cận đại có Hà Thúc Hành 何叔衡
- nhân vật lãnh đạo Trung cộng thời kì đầu; có Hà Hương Ngưng 何香凝 – hoạ gia, dân chủ cách mạng gia nổi tiếng.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 03/5/2017
Nguyên tác Trung văn
HÀ TÍNH UYÊN NGUYÊN
何姓渊源
Trong quyển
BÁCH GIA TÍNH
百家姓
Biên soạn: Triệu Dương 赵阳
Cát Lâm Đại học xuất bản xã, 2005
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật