TRUYỀN THUYẾT THẬP SÁT HẢI
Thập
Sát Hải 什刹海 ở
phía tây nam Cổ Lâu 古楼 Bắc Kinh 北京, mặt nước rộng lớn,
bốn phía trồng cây cao lớn như liễu, hoè, dương, phong cảnh cực đẹp. Vào mùa
hè, tại Thập Sát Hải có thể chèo thuyền, mùa đông có thể trượt băng. Sau giải
phóng, chính phủ đã triệt để chỉnh trang Thập Sát Hải, trên bờ dựng lan can bằng
xi măng, điểm trang Thập Sát Hải cổ xưa trở nên mĩ lệ. Chữ “sát” 刹 trong Thập Sát Hải, người Bắc Kinh nói nhanh, nghe gần
giống với chữ “quý” 季, chữ “giá” 价, chữ “diếu” 窖, nhân vì điều đó, nên có Hoạt tài thần Thẩm Vạn Tam 活财神沈万三 (Thần tài sống Thẩm Vạn Tam) (nguyên là ở phía ngoài
Tây Tiện môn 西便门 tại Bắc Kinh có “Bạch Vân Quán” 白云观, trong miếu quán có “Tài thần điện” 财神殿. Theo lời của đạo sĩ: Tài thần lão gia chính là “Hoạt
tài thần Thẩm Vạn Tam” của Bắc Kinh”. Ngoài ra còn có truyền thuyết: Họ Thẩm là
người Tô Châu cuối triều Nguyên, tên là Thẩm Phú 沈富,
hiệu là Trọng Vinh 仲荣. Nhân vì ông là thứ 3 trong số mấy anh em, cho nên mọi
người gọi ông là “Thẩm Vạn Tam”. Thẩm Vạn Tam rất giàu, là người có tiền đầu
tiên ở Giang Nam
lúc đó. Khi Chu Nguyên Chương 朱元璋 triều Minh làm
hoàng đế, định xây lớn tường thành Nam Kinh, nhưng không có nhiều tiền, Thẩm Vạn
Tam thay hoàng đế cho xây 3 toà thành môn. Tâm lí hoàng đế Chu Nguyên Chương rất
ghét người có tiền Thẩm Vạn Tam này, về sau bắt được lỗi, liền giết chết Thẩm Vạn
Tam. Đó là câu chuyện ở Nam Kinh. Thẩm Vạn Tam chưa đến qua Bắc Kinh, nhưng tại
Bắc Kinh lưu truyền câu chuyện về Thẩm Vạn Tam.)
Nhắc đến
Thẩm Vạn Tam, người già ở Bắc Kinh không ai là không biết, ông ta là “Hoạt tài
thần” (Thần tài sống). Hoạt tài thần phải là người có rất nhiều tiền, nhưng ông
ta trong tay không có lấy một đồng, nghèo đến mức quần áo mặc không chỉnh tề,
thế thì, ông ta làm sao lại gọi là Hoạt tài thần? Ông ta có thể biết dưới đất
chỗ nào chôn vàng, chỗ nào chôn bạc. Thế thì tại sao ông ta không đi đào lấy
chút vàng, chút bạc để đổi lấy quần áo? Không được, Thẩm Vạn Tam bình thường
không nói được chỗ nào có vàng, chỗ nào có bạc, muốn có vàng có bạc ở Thẩm Vạn
Tam, phải đánh ông ta thật hung, đánh thật gấp, ông ta hồ đồ chỉ chỗ nào, đào
lên, quả là có bạc, có thế có vàng, đồng thời đánh thật dữ, từ chỗ ông ta chỉ,
vàng bạc đào lên được càng nhiều. Thế nên, mọi người đều gọi ông ta là “Hoạt
tài thần”.
Nhưng
ai mà dám đánh ông ta! Người nhà ông ta không nỡ đánh ông. Với bách tính bình
dân, không lí vô cớ đánh người. Như vậy, Thẩm Vạn Tam cùng với những người
không chịu đánh ông, đều nghèo đến mức ăn không đủ no, mặc không đủ chỉnh tề. Một
ngày nọ, hoàng đế muốn tu sửa thành Bắc Kinh, hoàng đế lại không muốn xuất tiền
trong kho ra, liền cùng các đại thần thương lượng biện pháp. Các đại thần nói rằng:
- Cả khổ hải u châu này, ai có thể bỏ ra nhiều
tiền?
Hoàng đế
bảo rằng:
- Không có cách cũng phải nghĩ ra cách.
Về sau,
có người đem chuyện Hoạt tài thần Thẩm Vạn Tam nói với hoàng đế. Hoàng đế vui mừng,
lập tức cho bắt Thẩm Vạn Tam đến.
Quan
binh phụng “thánh chỉ” của hoàng đế, nhanh chóng chạy đến nhà Thẩm Vạn Tam. Khi
đến trước nhà Thẩm Vạn Tam, quan cũng cười, lính cũng cười, hoá ra là một gian
nhà nhỏ rách nát. Một tên lính cười chế nhạo:
- Hoạt tài thần ở gian nhà nhỏ như thế này
đây!
Tên
quan nói:
- Mặc kệ nhà nhỏ hay lớn, chỉ cần bắt được Thẩm
Vạn Tam, chúng ta xong việc.
Một tên lính tiến lên gõ cửa,
từ trong nhà một ông lão bước ra, dáng người không cao, mặc chiếc khố cũ rách.
Ông lão hỏi:
- Các ông tìm ai?
- Tìm Thẩm Vạn Tam.
Ông lão
liền nói:
- Tôi chính là Thẩm Vạn Tam. Tìm tôi có việc
gì?
Tên
quan bảo rằng:
- Hoàng đế bảo chúng tôi tìm ông, ông mau đi
theo chúng tôi.
Thẩm Vạn
Tam biết không đi không được, liền theo quan binh đi gặp hoàng đế. (còn tiếp)
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 12/11/2017
Nguyên tác Trung văn
THẬP SÁT HẢI ĐÍCH TRUYỀN THUYẾT
什刹海的传说
Trong quyển
THANH THIẾU NIÊN TỐI HỈ HOAN ĐÍCH
THẦN THOẠI CỐ SỰ
青少年最喜欢的
神话故事
Tác giả: Ngô Cảnh Minh 吴景明
Diên Biên nhân dân xuất bản xã,
2002
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật