Dịch thuật: Tần Thuỷ Hoàng tu sửa Trường thành và xây cung A Bàng (tiếp theo)

TẦN THUỶ HOÀNG TU SỬA TRƯỜNG THÀNH

VÀ XÂY CUNG A BÀNG

(tiếp theo)

          Để hưởng lạc lúc còn sống và sau khi đã mất, Tần Thuỷ Hoàng đã cho hưng công thổ mộc, xây dựng cung A Bàng 阿房 ⁽¹⁾,  tu sửa mộ ở Li Sơn 骊山, xa xỉ cùng cực, điều đó đã gặp phải sự phản đối của bách tính.

          Vốn trong quá trình tiêu diệt 6 nước, Tần Thuỷ Hoàng đã hạ lệnh: sau khi chiếm lĩnh đô thành các nước, nhất định đem cung điện ở đô thành các nước vẽ thành bản vẽ, để tiện theo đó xây dựng một cung điện lớn hơn đẹp ở ở đô thành Hàm Dương 咸阳. Năm 213 trước công nguyên, Tần Thuỷ Hoàng quyết định xây một triều cung tại vườn Thượng Lâm 上林 bên bờ nam sông Vị 渭. Triều cung này, đông tây rộng 500 bộ, nam bắc dài 50 trượng, bên trong có thể chứa một vạn người, chung quanh còn dựng cột cờ cao 5 trượng. Tiếp đó, phía sau triều cung xây một số cung điện lớn, gọi là hậu cung. Quy mô hậu cung này càng lớn, nghe nói 5 bộ một lâu, 10 bộ một các, phòng ốc nối nhau, từ xa mà nhìn giống như tổ ong dày đặc. Sông Vị 渭 và sông Phàn 樊 xuyên qua cung tường, chảy quanh co giữa đình đài lâu các. Một cây cầu dài nằm bắc ngang trên sông giống như cầu vồng treo trên không trung. Quần thể kiến trúc này trải hơn 300 dặm, tổng cộng có hơn 700 cung điện, thậm chí trong một ngày, khí hậu của mỗi cung điện không giống nhau. Quần thể cung điện này chính là cung A Bàng nổi tiếng trong lịch sử.

          Sau khi xây dựng cung A Bàng, Tần Thuỷ Hoàng đem những mĩ nữ chiếm được của 6 nước cùng vàng bạc châu báu lần lượt tàng trữ tại các cung điện. Tần Thuỷ Hoàng nay ở cung này, mai ở cung kia, một ngày đổi một lần, cho đến khi chết, ông ta vẫn chưa thể ở hết các cung điện vốn có.

          Cuối cùng Tần Thuỷ Hoàng chọn sườn phía bắc của Li Sơn 骊山 cho xây một phần mộ lớn cao 50 trượng, chu vi khoảng 5 dặm. Trong mộ thất xây các dạng cung điện, trong cung điện bày những kì trân dị bảo mà Tần Thuỷ Hoàng ưa thích. Thợ dùng minh châu làm thành mặt trời mặt trăng, sao, tượng trưng thiên thể; dùng thuỷ ngân chế thành sông dài biển lớn tượng trưng cho mặt đất.

          Tần Thuỷ Hoàng tổng cộng dùng hơn 70 vạn dân công tu sửa mộ Li Sơn, hao phí vô số tiền của vật tư, Tần Thuỷ Hoàng đã dùng thủ đoạn tàn khốc, bắt nhân dân làm lao dịch nặng nề. Bách tính càng ngày càng khổ, quả đúng là “dân bất liêu sinh” 民不聊生 (dân không thể sống được).

          Cuối cùng trong tiếng thét phản đối của nhân dân, triều Tần sụp đổ. (hết)

Chú của người dịch

1- Về chữ 房 trong tên cung 阿房:

          Trong Hán Việt tự điển của Thiều Chửu có 2 âm “phòng” và “bàng”. Với âm “bàng” ghi rằng:

A bàng 阿房 tên cung điện của nhà Tần.

                              (trang 223, nxb tp/ Hồ Chí Minh, năm 1993)

          Trong Khang Hi tự điển 康熙字典:

          - 房 bính âm fáng.

 Đường vận 唐韻, Tập vận 集韻, Vận hội 韻會, Chính vận 正韻 đều phiên thiết là PHÙ PHƯƠNG 符方, âm 防 (phòng).

          - 房 bính âm páng.

Quảng vận 廣韻 phiên thiết là BỘ QUANG 步光

          Tập vận 集韻, Vận hội 韻會, Chính vận 正韻 phiên thiết là BỒ QUANG

Đều âm 傍 (bàng). Trong Quảng vận 廣韻 ghi rằng:

A Bàng, Tần cung danh

阿房, 秦宮名

(A Bàng là tên một cung nhà Tần)

          (trang 362, Hán ngữ đại từ điển xuất bản xã, năm 2002)

                                                             Huỳnh Chương Hưng

                                                              Quy Nhơn 24/4/2016

Nguyên tác Trung văn

TẦN THUỶ HOÀNG TU TRÚC VẠN LÍ TRƯỜNG THÀNH

HOÀ A BÀNG CUNG

秦始皇修筑万里长城和阿房宫

Trong quyển

TRUNG HOA THƯỢNG HẠ NGŨ THIÊN NIÊN

中华上下五千年

Chủ biên: Lí Tinh 李晶

Nam Kinh đại học xuất bản xã, 2007