KHANG HI BẮT NGAO BÁI NHƯ THẾ NÀO
Ngày mồng
7 tháng Giêng năm Thuận Trị 顺治 thứ 18 (năm 1661),
Hoàng đế Thuận Trị Phúc Lâm 福临 bệnh và qua đời, miếu
hiệu Thế Tổ 世祖. Di chiếu để hoàng tử thứ 3 Huyền Diệp 玄烨 lên ngôi, năm sau đổi niên hiệu là Khang Hi 康熙 (mang ý nghĩa là hoà bình), tức Thánh Tổ Nhân Hoàng Đế
圣祖仁皇帝 của nhà Thanh. Nhưng do vì còn nhỏ, 4 vị đại thần là
Sách Ni 索尼, Tô Khắc Tát Cáp 苏克萨哈, Át Tất Long 遏必隆, Ngao Bái 鳌拜 phụ chính. Ngày mồng 7 tháng 7 năm Khang Hi thứ 6
(năm 1667), Khang Hi chính thức bắt đầu thính chính. Mọi đại quyền đều nằm
trong tay phụ chính đại thần Ngao Bái.
Ngao
Bái 鳌拜 tính là Qua Nhĩ Giai Thị 瓜尔佳氏, người Tương hoàng kì Mãn Châu. Theo sử sách ghi chép, Ngao Bái:
Có sức mạnh, từng giương cung nặng,
dùng thép làm mũi tên bắn vào cửa Chính Dương, hơn 10 tên thị vệ nhổ tên ra
không được.
Và cũng nhân vì:
Nhiều lần chinh chiến lập công, được phong Công tước.
Các công thần thời kì đầu, không ai là không biết có Ngao Bái.
Sau khi làm phụ chính đại thần
lại càng “chuyên quyền phóng tứ, tác oai tác phúc.” Trong 4 vị phụ chính đại thần, Sách Ni tuổi cao nhiều bệnh,
hoàng thượng thân chính chẳng bao lâu thì ông mất; Át Tất Long thì khôn khéo,
luôn tránh nộ khí của Ngao Bái, không bao giờ phát biểu ý kiến, luôn co đầu rút
cổ, theo thanh mà phụ hoạ; duy chỉ có Tô Khắc Tát Cáp khi gặp chuyện, thường
cùng Ngao Bái tranh biện, cuối cùng vì đấu không lại Ngao Bái, nên vào tháng 7
năm Khang Hi thứ 6 (năm 1667), bị hại đến chết. Từ đó, Ngao Bái càng lộng không
kiêng sợ, mọi chính sự trước tiên tự bàn luận riêng sau đó mới thi hành, lại
kéo quan viên khải tấu của các bộ viện âm mưu hoạt động cùng với mình.
Hoàng đế Khang Hi nhỏ tuổi biết
Ngao Bái người đông thế mạnh, không thể cứng rắn với ông ta, chỉ có thể dùng
trí mưu để dẹp. Thế là Khang Hi đã diễn một vở kịch dùng trí bắt Ngao Bái trong
lịch sử.
Để Ngao Bái không đề phòng,
Khang Hi tự mình giả làm một đứa trẻ ngây thơ, không quan tâm chính sự chỉ ham
vui chơi. Hàng ngày Khang Hi cùng một nhóm trẻ cùng gần tuổi, trong đó có cả những
vệ sĩ thân thể cường tráng đánh vật với nhau. Trên thực tế đó là Khang Hi ngầm
huấn luyện vệ đội doanh, tức Thiện phác doanh 善扑营để
bắt Ngao Bái.
Ngày 16
tháng 5 năm Khang Hi thứ 8, Khang Hi đích thân động viên Thiện phác doanh, chuẩn
bị phương án cụ thể. Khang Hi nói rằng:
- Các khanh đều là lão thần tả hữu của trẫm.
Các khanh sợ hoàng thượng hay sợ Ngao Bái?
Mọi người
đều đáp:
- Chúng thần đương nhiên kính sợ hoàng thượng.
Khang
Hi bèn tuyên bố tội trạng của Ngao Bái trước mọi người, sau đó triệu Ngao Bái
vào cung. Ngao Bái vừa tới, võ sĩ đã mai phục sẵn bốn phía xông ra, Ngao Bái chỉ
chống đỡ chứ không có sức, đành thúc thủ chịu bắt. Đồng thời
còn có cả vị phụ chính đại thần Át Tất Long và nhất đẳng
thị vệ A Nam Đạt 阿南达.
Văn
nhân cuối đời Thanh Lí Nguyên Bá 李元伯 trong Nam Đình bút kí 南亭笔记 từng ghi lại quá trình tiến hành bắt Ngao Bái:
Ngày giết Ngao Bái, hoàng đế Khang Hi tại Nam Thư phòng
triệu Ngao Bái đến. Ngao Bái vào, nội thị lấy ghế đã gãy chân mời ngồi, một nội
thị khác đứng hầu phía sau. Đế sai ban trà, trước tiên dùng chén bỏ vào trong
nước sôi, lệnh làm cho nước cực nóng. Ngao Bái bưng bỏng tay làm rơi xuống đất,
nội thị giữ ghế thừa thế xô ngã xuống đất. Khang Hi hô to: “Ngao Bái đại bất
kính”. Thị vệ khoẻ mạnh xúm lại bắt, giao cho bộ luận tội như luật định.
Sau sự
kiện đó, nhóm Ngao Bái bị giao cho bộ Hình thẩm tra phán xét. Tội trạng của
Ngao Bái có đến 30 điều, vốn phải xử tử, nhưng vì là lão thần của Thế Tổ, cho
nên bị giam lỏng suốt đời. Kì dư những kẻ trọng yếu khác, bị xử tử toàn bộ.
Khang Hi lần đầu tiên giành được thắng lợi từ cuộc đấu tranh với thế lực thủ cựu.
Sau khi
Khang Hi nắm thực quyền, đã dựa vào các lão tướng lão thần như Sách Ngạch Đồ 索额图, Kiệt Thư 杰书, Đồ Hải 图海, thực hiện một loạt những biện pháp triều chính mới rất
được lòng người, đồng thời chữa trị vết thương chiến tranh, từng bước khôi phục
và phát triển kinh tế xã hội, đẩy mạnh sản xuất, sửa đổi cục diện không ổn định
trong đời sống nhân dân, khiến cho người dân bấy lâu sống trong chiến loạn và
đói kém có được hơi thở mới.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 15/3/2016
Nguyên tác Trung văn
KHANG HI ĐẾ THỊ CHẨM DẠNG CẦM NÃ NGAO BÁI ĐÍCH
康熙帝是怎样擒拿鳌拜的
Trong quyển
TRUNG QUỐC VỊ GIẢI CHI MÊ
中国未解之谜
Tác giả: Hải Tử 海子
Trung Quốc Hoa Kiều xuất bản xã, 2013
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật