无益之忍
不做无益害有益, 不贵异物贱用物, 此召公告君之言, 万世而不可忽.
(忍经)
VÔ
ÍCH CHI NHẪN
Bất tố vô ích hại hữu ích, bất quý dị
vật tiện dụng vật, thử Thiệu Công cáo quân chi ngôn, vạn thế nhi bất khả hốt.
(Nhẫn kinh)
VÔ ÍCH CHI NHẪN
Chớ có
làm những việc vô ích mà tổn hại đến việc hữu ích, chớ có xem trọng những đồ vật
kì lạ mà xem nhẹ những vật dụng thường ngày. Đây là những lời của Thiệu Công
khuyên quân vương, muôn đời đều không thể xem thường.
Chú của
nguyên tác
Trong Thượng thư – Lữ ngao 尚书 - 旅獒 có câu:
Bất tác vô ích hại hữu ích, công nãi thành. Bất quý dị vật tiện dụng vật,
dân nãi túc.
不作无益害有益, 功乃成. 不贵异物贱用物, 民乃足.
(Không làm những việc vô ích hại
đến việc có ích thì công mới thành. Không xem trọng vật lạ mà xem nhẹ vật dùng
thường ngày thì dân mới no đủ)
Không nên xem trọng
những vật mới lạ, nên xem trọng những đồ vật
mà bách tính hàng ngày thường dùng, thì những đồ dùng của bách tính mới
không bị thiếu. Sau khi Vũ Vương diệt nhà Thương, Tây Lữ 西旅 dâng lên một con chó cao 4 xích, tên là “ngao” 獒. Vũ Vương tiếp nhận, lúc bấy giờ Thiệu Công đảm nhận
chức Thái bảo, sợ Vũ Vương ham vật lạ mà mất đi ý chí, cho nên nói những lời này để khuyên răn Vũ
Vương. Cho đến muôn đời sau, những lời này vẫn có ý nghĩa quan trọng, không thể
xem thường.
Yếu nghĩa
Ham vật
lạ mất đi ý chí, có những thứ trân quý nhưng lại không thực dụng, càng vô bổ
cho đại cục. Xem trọng những thứ đó, xem nhẹ những vật dùng thường ngày, đó là
vô ích hại hữu ích.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 25/10/2015
Nguồn
ĐẠO ĐỨC KINH
道德经
(Xuân Thu) Lí
Nhĩ 李耳
Bắc Kinh Yên Sơn xuất bản xã
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật