才技之忍
露才扬己, 气卑识乏. 盆括有才, 终以见杀
(忍经)
TÀI
KĨ CHI NHẪN
Lộ tài dương kĩ, khí ti thức phạp. Bồn
Quát hữu tài, chung dĩ kiến sát.
(Nhẫn kinh)
TÀI KĨ CHI NHẪN
Hiển lộ
tài năng để biểu hiện mình, đó là sự biểu hiện của hạng người khí độ hẹp hòi, học
thức nông cạn. Bồn Thành Quát lúc trẻ có tài khí nhưng thích hiển lộ tài năng của
mình, cuối cùng vì thế mà bị giết chết.
Chú của
nguyên tác
Trong
quyển Mạnh Tử 孟子 có nói:
Bồn
Thành Quát 盆成括 làm quan ở nước Tề. Mạnh Tử nói rằng:
Bồn Thành Quát sắp chết rồi!
Quả
nhiên Bồn Thành Quát bị giết chết. Học trò của Mạnh Tử hỏi rằng:
Thầy làm sao biết được Bồn Thành Quát sẽ bị
giết chết?
Mạnh Tử
đáp:
Con người này có chút tài trí, nhưng không
có trí tuệ của kẻ sĩ có đạo đức, vì thế rất dễ dẫn đến cái hoạ sát thân.
Ý nói,
Bồn Thành Quát chỉ có chút thông minh mà không có trí tuệ lớn, cậy tài làm bậy,
đương nhiên sẽ gây nên hoạ sát thân.
Yếu nghĩa
Có chút
tài mọn đã vội biểu hiện khắp nơi, loại người này thường đánh giá cao bản thân
mình, coi thường người khác, xa rời quần chúng, khí độ hẹp hòi, kiến thức nông
cạn, rất dễ gặp phải tai ương, thậm chí rước lấy hoạ diệt thân.
Chú của người
dịch
Mạnh Tử
孟子có một người học trò, họ phức là Bồn Thành 盆成, tên Quát 括. Người này có chút
tài trí, thích dựa vào sự thông minh của mình để hiểu những riêng tư của người
khác, đọc sách cũng không cần thực tiễn. Mạnh Tử thường hướng dẫn, chỉ bảo và
cũng có phê bình. Bồn Thành Quát không vui nên nửa đường bỏ học. Về sau du học
tại nước Tề, Tề Tuyên Vương tán thưởng, được làm quan tại nước Tề. Tin tức truyền
đến tai Mạnh Tử, Mạnh Tử than rằng: “Bồn Thành Quát sắp chết rồi!”
Chẳng
bao lâu tin tức lại truyền đến, báo rằng: Bồn Thành Quát quả nhiên bị Tề Tuyên
Vương xử chết.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 14/8/2015
Nguồn
ĐẠO ĐỨC KINH
道德经
(Xuân Thu) Lí
Nhĩ 李耳
Bắc Kinh Yên Sơn xuất bản xã
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật