子贡问于孔子曰: “死者有知乎, 将无知乎?”
子曰: “吾欲言死之有知, 将恐孝子顺孙妨生以送死; 吾欲言死之无知, 将恐不孝之子弃其亲而不葬, 赐欲知死者有知与无知, 非今之急, 后自知之.”
(孔子家语)
Tử Cống vấn vu Khổng Tử viết: “Tử giả hữu
tri hồ, tương vô tri hồ?”
Tử viết: “Ngô dục ngôn tử chi hữu tri,
tương khủng hiếu tử thuận tôn phương sinh dĩ tống tử; ngô dục ngôn tử chi vô
tri, tương khủng bất hiếu chi tử khí kì thân nhi bất táng, Tứ dục tri tử giả hữu
tri dữ vô tri, phi kim chi cấp, hậu tự tri chi.”
(Khổng Tử gia
ngữ)
Tử Cống
hỏi Khổng Tử: “ Thưa thầy, người chết có linh hồn không? hay là không có linh hồn?”
Khổng Tử
bảo rằng: “Ta muốn nói người chết có linh hồn, nhưng lại sợ những con cháu hiếu
thảo vì lo tống táng người mất mà hại đến cuộc sống của mình. Ta muốn nói người
chết không có linh hồn, nhưng lại sợ đám con cháu bất hiếu bỏ mặc người thân
không lo mai táng. Anh muốn biết người chết có linh hồn hay không có linh hồn,
hiện tại không nên vội, ngày sau tự nhiên sẽ rõ.”
Chú của người
dịch
Khổng
Tử gia ngữ 孔子家语: còn gọi
là Khổng thị gia ngữ 孔氏家语, nói tắt là Gia ngữ 家语. Đây là bộ trứ tác của Nho gia, nguyên bản có 27 quyển,
bản hiện nay có 10 quyển, tổng cộng 44 thiên. Khổng Tử gia ngữ ghi lại tư tưởng cùng ngôn hành của Khổng Tử và
môn đệ của Khổng Tử.
Bản Khổng Tử gia ngữ hiện nay gồm 10 quyển,
44 thiên, Vương Túc 王肃 thời Nguỵ chú. Sau sách có phụ thêm bài tự của Vương Túc và “Hậu tự” 后序.
Đoạn
này ở quyển 2, thiên thứ 8 Trí tư 致思 .
Huỳnh Chương
Hưng
Quy Nhơn 07/8/2015
Nguồn
KHỔNG TỬ GIA NGỮ
孔子家语
Chủ biên: Vương Ứng Lân 王应麟
Thời Đại văn nghệ xuất bản xã, 2003