VỆ THANH
(tiếp theo)
Mùa xuân năm Nguyên Sóc thứ 5 (năm 124
trước công nguyên), Hán Vũ Đế phát khởi phản kích Hung Nô Hữu Hiền Vương 右贤王, xuất binh lực hơn 10 vạn
người, lại sai Vệ Thanh thống lĩnh 3 vạn kị binh ra Cao Khuyết. Hán Vũ Đế lệnh
cho Vệ uý Tô Kiến 苏建 làm Du
kích tướng quân, Tả nội sử Lí Thư 李沮
làm Cường nỗ tướng quân, Thái phó Công Tôn Hạ 公孙贺 làm Kiêu tướng quân, Đại tướng Lí Thái 李蔡 làm Khinh xa tướng quân. Mấy
lộ quân này đều do Vệ Thanh thống soái, xuất phát từ Phương Sóc. Ngoài ra phái
Đại tướng Lí Tức 李息, Ngạn Đầu
Hầu Trương Thứ Công 张次公 làm Tướng
quân, xuất phát từ Hữu Bắc Bình, kiềm chế binh lực của Hung Nô Hữu Hiền Vương,
đồng thời cắt đứt mối liên hệ giữa Thiền Vu với ông ta để sách ứng Vệ Thanh tấn
công chính diện. Vệ Thanh thừa cơ Hữu Hiền Vương không phòng bị, phát động xuất
kì bất ý, đột nhiên tập kích, bao vây vương đình của Hữu Hiền Vương. Hữu Hiền
Vương từ trong mộng tỉnh dậy, tháo chạy về hướng bắc cùng ái thiếp và 800 kị
binh. Vệ Thanh sai Khinh kị hiệu uý Quách Thành 郭成đuổi theo mấy trăm dặm nhưng không kịp. Chiến dịch
lần này bắt tổng cộng hơn 50 tì vương Hung Nô, cùng hơn 1500 ngàn người khác, mục
súc mấy chục vạn con.. Toàn quân của Hữu Hiền Vương dường như đã hết, Vệ Thanh
dẫn quân khải hoàn, Hán Vũ Đế phái sứ giả mang ấn Đại tướng quân tại quân trung
bái Vệ Thanh làm Đại tướng quân, để cho Vệ Thanh thống soái các tướng.
Năm Nguyên Sóc thứ 6 (năm 123 trước
công nguyên), Vệ Thanh lại thống lĩnh đại quân từ Định Tương 定襄 xuất phát công kích Hung Nô, Kị Hầu Ngao làm Trung
tướng quân, Thái phó Hạ làm Tả tướng quân, Hấp Hầu Triệu Tín làm Tiền tướng
quân, Vệ uý Tô Kiến làm Hữu tướng quân, Lang trung lệnh Lí Quảng làm Hậu tướng
quân, Tả nội sử Lí Thư làm Cường nỗ tướng quân, chém đầu mấy ngàn sĩ binh Hung
Nô, hơn một tháng, lại từ Định Tương xuất phát, giết và bắt hơn vạn người.
Năm Nguyên Thú 元狩 thứ 4 (năm 119 trước công nguyên), Hán Vũ Đế điều
10 vạn kị binh, rầm rộ hướng về phía bắc tiến quân, chuẩn bị tiêu diệt triệt để
chủ lực của Hung Nô. Để bảo toàn vật tư cung ứng tác chiến, tổ chức 14 vạn quân
mã dùng để vận chuyển, mấy chục vạn bộ binh. Hán Vũ Đế phái Hoắc Khứ Bệnh 霍去病 từ quận Đại 代, Hữu Bắc Bình 右北平 xuất tái, tấn công quân chủ
lực của Thiền vu Hung Nô, Vệ Thanh từ Định Tương xuất tái, tấn công Hung Nô Tả
Hiền Vương. Hoắc Khứ Bệnh và Vệ Thanh mỗi người dẫn 5 vạn kị binh, lấy lộ của
Hoắc Khứ Bệnh làm chủ lực, lộ của Vệ Thanh từ cánh bên kiềm chế binh lực Hung
Nô. Hoắc Khứ Bệnh dẫn kị binh đi về phía bắc hơn 2 ngàn dặm, tìm chủ lực của
Hung Nô, nhưng chủ lực của Thiền vu Hung Nô đã di chuyển về phía tây. Hoắc Khứ
Bệnh dẫn quân hướng đến Tư sơn 胥山
tấn công mãnh liệt quân Hung Nô, giành được thắng lợi quan trọng.
Vệ Thanh dẫn quân từ Định Tương xuất
phát, hướng đén núi Chân Nhan 真颜
tiến quân gặp phải chủ lực của Thiền vu Hung Nô. Vệ Thanh tiến hành trận đánh
ngoan cường anh dũng với kị binh Hung Nô, giằng co mãi đến lúc hoàng hôn, bỗng
nhiên cuồng phong nổi lên, cát bay đá chạy, quân hai bên không thấy mặt nhau. Vệ
Thanh chỉ huy quân từ hai bên bao vây Thiền vu Hung Nô. Thiền vu tự liệu mình
không thể thắng nổi liền nhân lúc rối loạn đã dẫn mấy trăm kị binh phá vòng vây
đào thoát. Quân Hán cùng kị binh Hung Nô đánh nhau đến tận khuya. Từ miệng một
tên Hung Nô bị bắt được, quân Hán được biết Thiền vu Hung Nô sớm đã bỏ quân trốn
chạy về phía tây bắc. Vệ Thanh vội phái mấy trăm Khinh kị binh đuổi theo suốt
đêm, truy kích hơn 200 dặm nhưng không theo kịp Thiền vu. Chiến dịch lần này đã
đánh tan quân chủ lực của Hung Nô, giết chết hơn 1900 người. Vệ Thanh dẫn đại
quân tiến vào thành Triệu Tín, thu một lượng lớn lương thảo của Hung Nô, sau đó
ban sư hồi triều.
Bị đánh bại trầm trọng lần này, Hung
Nô từ đó gục hẳn, đành phải rút về phương bắc, xuất hiện cục diện Hung Nô trốn
xa, không còn vương đình phía nam nữa.
Huỳnh Chương Hưng
Quy
Nhơn 27/7/2015
Nguyên tác Trung văn
NĂNG CHINH THIỆN CHIẾN
ĐÍCH VỆ THANH
能征善战的卫青
Trong quyển
TRUNG HOA THƯỢNG HẠ
NGŨ THIÊN NIÊN
中华上下五千年
Chủ biên: Lí Tinh 李晶
Nam Kinh đại học xuất
bản xã, 2007
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật