NGUỒN GỐC HỌ MÃ
1- Xuất phát từ tính Doanh 嬴, hình thành thời Chiến Quốc, viễn tổ là Bá Ích 伯益, thuỷ tổ là Mã Phục Quân 马服君. Năm thứ 29 đời Triệu Huệ Văn Vương 赵惠文王, Triệu Xa 赵奢 phụng mệnh đi đánh quân Tần, sau khi thắng lợi được Triệu Huệ Văn Vương phong ở Mã Phục 马服, xưng là Mã Phục Quân马服君. Con cháu lúc ban đầu lấy “Mã Phục” làm họ, sau bỏ chữ “phục”, lấy “mã” làm họ.
2- Xuất phát từ tính khác, như đời Hán có Mã Cung 马宫, nổi tiếng về học vấn, đổi sang họ Mã.
3- Xuất phát từ tộc khác, như người Tây vực Mã Khánh Tường 马庆祥, nhập cư Địch Đạo 狄道 Lâm Thao 临洮 (nay thuộc Cam Túc 甘肃) đã lấy “mã” làm họ.
Họ Mã là họ lớn thứ 19 ở Trung Quốc, ước chiếm 1, 05% nhân khẩu của dân tộc Hán trong cả nước, tập trung đông nhất ở vùng tây bắc, cũng là một tộc lớn của dân tộc Hồi.
Danh nhân các đời
Thời Đông Hán có Mã Viện 马援, danh tướng Mã Vũ 马武, văn học gia Mã Dung马融. Thời Tam Quốc có danh tướng Mã Siêu 马超, Mã Lương 马良. Thời Ngũ đại, người kiến lập nước Sở là Mã Ân 马殷. Thời Nam Tống có hoạ gia Mã Viễn 马远. Khoảng thời Tống Nguyên có sử học gia Mã Đoan Lâm 马端临, trải qua 20 năm viết thành bộ Văn hiến thông khảo 文献通考. Thời Nguyên có một trong “Nguyên khúc tứ đại gia” Mã Trí Viễn 马致远. Thời Minh có hàng hải gia Mã Hoan 马欢. Cuối đời Thanh có ngữ ngôn học gia Mã Kiến Trung 马建忠, Mã thị văn thông 马氏文通 do ông biên soạn là bộ trứ tác ngữ pháp đầu tiên của Trung Quốc tương đối hệ thống toàn diện.
Chú của người dịch
1- Nguyên khúc tứ đại gia 元曲四大家, tức:
- Quan Hán Khanh 关汉卿
- Bạch Phác 白朴
- Trịnh Quang Tổ 郑光祖
- Mã Trí Viễn 马致远
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 28/7/2015
Nguyên tác Trung văn
MÃ TÍNH UYÊN NGUYÊN
马姓渊源
Trong quyển
BÁCH GIA TÍNH
百家姓
Biên soạn: Triệu Dương 赵阳
Cát Lâm Đại học xuất bản xã, 2005
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật