ĐẤU TRÍ Ở HỒNG MÔN
Sau trận chiến Cự Lộc 巨鹿, Hạng Vũ 项羽 nghe nói Lưu Bang 刘邦 đã tiến vào quan trung liền lập tức dẫn quân tiến
về quan trung. Ngày hôm đó, đội quân đóng trại nghỉ qua đêm tại Hồng Môn 鸿门. Mưu sĩ Phạm Tăng 范曾 nói với Hạng Vũ rằng:
Bái
Công 沛公 lúc tại quê nhà tham tài háo sắc, nhưng sau khi
vào quan trung ông ta lại không lấy tài vật, không gần nữ sắc, trước sau như là
hai người vậy. Đây là biểu hiện chí lớn, cần phải cẩn thận với ông ta! Nếu nay
không trừ khử ông ta đi, tương lai hậu hoạn vô cùng.
Hồng Môn cách Bá Thượng 灞上 chỗ Lưu Bang đóng quân rất
xa, binh lực hai bên lại không đều nhau, nếu Hạng Vũ muốn tấn công, Lưu Bang
nguy ngay trước mắt.
Hạng Vũ có người chú là Hạng Bá 项伯, vốn là bạn cũ của Trương
Lương 张良, mưu sĩ của Lưu Bang, Trương
Lương còn từng cứu qua Hạng Bá. Khi Hạng Bá biết được Hạng Vũ muốn tấn công Lưu
Bang, ngay trong đêm đó Hạng Bá một mình cưỡi ngựa xuất doanh tìm đến Trương
Lương, bảo ông ta nhanh chóng rời đi. Trương Lương sau khi nghe tin liền tìm đến
Lưu Bang cấp báo sự việc. Lưu Bang lấy danh nghĩa thân gia với Hạng Bá đến thuyết
phục. Cuối cùng Hạng Bá đồng ý.
Hạng Bá sau khi về lại liền thay Lưu
Bang thuyết phục Hạng Vũ. Bảo rằng:
Lưu
Bang nếu không vào quan trung trước thì cháu không được thuận lợi như thế này.
Người ta là công thần, cháu muốn hại công thần đó là việc bất nghĩa. Hơn nữa,
người ta không hề tham lấy tài vật nữ sắc, ngay cả hàng vương là Tử Anh 子婴
cũng không tự ý cho đi đày, đợi cháu vào cùng xử trí.
Sau đó lại nói thêm:
Lưu
Bang ngày mai đến tạ tội, cháu chi bằng đối xử tốt với ông ta.
Hạng Vũ nghe lời, cho rằng Hạng Bá nói
có lí, không nghĩ đến sự phản đối của Phạm Tăng nên đồng ý với ý kiến của Hạng
Bá.
Ngày hôm sau Lưu Bang dẫn Trương Lương
张良, Phàn Khoái 樊哙 đến Hồng Môn. Lưu Bang vô
cùng khiêm cung, thấy Hạng Vũ liền hạ bái:
Nghe
nói tướng quân muốn trách tội thần hạ, nay đến đây tạ tội.
Đồng thời thành khẩn nói rằng:
Tôi
chẳng qua cùng hẹn với tướng quân vào trước quan trung mà thôi. Trừ với dân
công bố ước pháp tam chương ra, mọi thứ đều như thường. Xin tướng quân chớ nghe
lời tiểu nhân mà hãy xét kĩ sự tình.
Hạng Vũ là người thô lỗ, vốn muốn hài
“tội trạng” của Lưu Bang, nhưng thấy những lời Lưu Bang nói có lí nên không biết
nói gì, đành đứng dậy nắm tay Lưu Bang giảng hoà, đồng thời cho bày tiệc rượu để
khoản đãi. Trong bữa tiệc, Phạm Tăng nhiều lần ra ý Hạng Vũ bảo ra tay, nhưng Hạng
Vũ không hề có phản ứng gì. Không biết phải làm sao, Phạm Tăng lại bảo người em
họ của Hạng Vũ là Hạng Trang 项庄
lấy danh nghĩa múa kiếm giúp vui, thừa cơ hạ thủ. Hạng Bá nhìn
thấy tình hình đó liền múa kiếm với Hạng Trang, nhằm bảo vệ Lưu Bang. Trong lúc
nguy cấp, Trương Lương gọi Phàn Khoái vào.
Được sự bảo vệ của Phàn Khoái, Hạng
Trang cuối cùng không thể hạ thủ. Lưu Bang mượn cớ đi nhà xí, thừa cơ rời khỏi
Hồng Môn.
Trương Lương tính toán Lưu Bang đã về
đến Bá Thượng mới nói với Hạng Vũ:
Bái
Công vì say không thể gặp tướng quân để cáo từ, sai tôi dâng lên tướng quân một
đôi bạch bích, dâng tướng quân Phạm Tăng một đôi ngọc đấu.
Đương lúc Hạng Vũ hỏi vì sao Lưu Bang
không từ mà biệt, Trương Lương nói rằng:
Tướng
quân với Bái Công tình như huynh đệ, có lẽ không đến mức làm hại Bái Công. Chỉ
là bộ hạ của tướng quân luôn gây khó dễ cho Bái Công, luôn tìm cách hại. Nếu
Bái Công chết, người trong thiên hạ tất sẽ chê cười sỉ nhục tướng quân. Vì nghĩ
đến tướng quân nên Bái Công đã không nói mà đi.
Hạng Vũ không nói lời nào, nhưng Phạm
Tăng vô cùng tức giận. Phạm Tăng vứt đôi ngọc đấu xuống đất, rút kiếm chém vỡ
tan, giận dữ nói rằng:
Tương
lai lấy được thiên hạ nhất định sẽ là Bái Công, tôi và tướng quân đợi sẽ bị làm
tù binh rồi.
Huỳnh Chương Hưng
Quy
Nhơn 18/01/2015
Nguyên tác Trung văn
HỒNG MÔN ĐẤU TRÍ
鸿门斗智
Trong quyển
TRUNG HOA THƯỢNG HẠ
NGŨ THIÊN NIÊN
中华上下五千年
Chủ biên: Lí Tinh 李晶
Nam Kinh đại học xuất
bản xã, 2007
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật