Dịch thuật: Sự tranh đoạt quân quyền ở nước Tấn

SỰ TRANH ĐOẠT QUÂN QUYỀN Ở NƯỚC TẤN

          Năm 746 trước công nguyên (Tấn Văn Hầu 晋文侯 năm thứ 35), sau khi Tấn Văn Hầu mất, quân vị truyền cho con là Tấn Chiêu Hầu 晋昭侯. Tấn Chiêu Hầu phong cho thúc phụ là Thành Sư 成师 ở Khúc Ốc 曲沃, xưng là Hoàn Thúc 桓叔. Quy mô của Khúc Ốc lớn hơn so với Dực đô 翼都 đô thành nước Tấn. Hoàn Thúc chiếm giữ điều kiện địa lí có lợi này, thêm vào đó lại có thế lực hơn vị quân chủ nên bắt đầu làm những việc gọi là hiếu đức để thu phục nhân tâm, khiến đa số thần dân nước Tấn quy phụ.

          Năm 739 trước công nguyên (Tấn Hiếu Hầu 晋孝侯 năm thứ 1), Đại phu nước Tấn là Phan Phủ 潘父 nhận ơn huệ và chịu sự sai khiến của Hoàn Thúc, giết chết Chiêu Hầu, chuẩn bị nghinh đón Hoàn Thúc về làm chủ Dực thành. Không ngờ, thế lực ủng hộ Chiêu Hầu nổi binh chống lại Hoàn Thúc. Hoàn Thúc bại binh lui về giữ Khúc Ốc, nghĩ rằng lực lượng của công thất có hạn sẽ đánh không được Khúc Ốc, nên giết Phan Phủ cho xong việc. Năm 724  và năm 723 trước công nguyên, Khúc Ốc Trang Bá 曲沃庄伯 người kế vị Hoàn Thúc, hai lần đích thân dẫn binh đánh Dực thành, giết chết Tấn Hiếu Hầu. Nhưng, các quan Đại phu ủng hộ công thất một lần nữa lại khởi binh đẩy lui thế lực Khúc Ốc.

          Năm 718 trước công nguyên (Tấn Ngạc Hầu 晋鄂侯 năm thứ 6), Khúc Ốc Trang Bá thống lĩnh đội quân mượn từ nước Trịnh, nước Hình và của Chu vương tấn công Dực thành, Tấn Hầu Si 晋侯 郗 bỏ chạy đến đất Tuỳ. Cũng trong năm đó, Trang Bá tuyên bố không phục tùng Chu vương, Chu vương liền sai Quắc Công 虢公 đem quân đánh Trang Bá. Trang Bá từ Dực thành bỏ chạy về căn cứ cũ của mình là Khúc Ốc. Lúc bấy giờ Tấn Hầu Si không có ở quốc đô, người Tấn bèn đưa con của ông lên kế vị. Năm sau, Trang Bá mất, con là Vũ Công 武公 kế vị. Vị Khúc Ốc Vũ Công này không chỉ kế thừa quân vị mà cũng còn kế thừa sự nghiệp mà thế hệ ông cha của mình chiếm lấy từ Tấn quân. Sau 10 năm, Vũ Công trước sau giết chết Tấn Ai Hầu 晋哀侯 và Tấn Tiểu Tử Hầu 晋小子侯, đồng thời không ngừng khuếch trương thế lực của mình. Đến năm 678 trước công nguyên, Khúc Ốc Vũ Công cuối cùng giết Tấn Mân Hầu 晋缗侯, hối lộ Chu Hi Vương 周僖王 được Chu vương công nhận trở thành Tấn Vũ Công 晋武公, hoàn thành được ý nguyện của tiên công đời trước. Đến đây, kết thúc 70 năm tranh đoạt quyền lực trọng nội bộ nước Tấn.

                                                                     

                                                     Huỳnh Chương Hưng

                                                    Quy Nhơn 13/01/2014

Nguyên tác Trung văn

TẤN QUỐC ĐÍCH QUÂN QUYỀN CHI TRANH

晋国的君权之争

Trong quyển

ĐỒ VĂN TRUNG QUỐC THÔNG SỬ

图文中国通史

(tập Sử tiền sử - Chiến quốc)

Chủ biên: Triệu Hướng Tiêu 赵向标

Tân Cương nhân dân xuất bản xã, 2002.